محمد امین جعفری جوزان - دانشکده مهندسی مواد، دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل، بابل، ایران
روح اله جماعتی - دانشکده مهندسی مواد، دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل، بابل، ایران

در این پژوهش، اثر نورد سرد و عملیات حرارتی کوتاه مدت روی ریزساختار و سختی آلیاژ آلومینیم ۳۵۶A بررسی شد. مشاهدات ریزساختاری توسط میکروسکوپ نوری، آنالیز کمی با استفاده از نرم افزار کلمکس و آزمون سختی سنجی توسط سختی سنج برینل انجام شد. نتایج نشان داد که فرایند نورد باعث ریز شدن، افزایش کرویت و کاهش نسبت طول به عرض ذرات سیلیسیم و نیز حذف تخلخل های موجود در نمونه ی ریختگی شد. توزیع ذرات سیلیسیم در مقطع RD-ND نسبت به مقطع RD-TD یکنواخت تر بود زیرا در فرایند نورد ورق تغییرات ابعادی فقط در جهات RD و ND رخ می دهد و در نتیجه تغییرشکل پلاستیک بیش تری در مقطع RD-ND به وجود آمده و توزیع ذرات سیلیسیم که کاملا وابسته به مقدار تغییرشکل پلاستیک است در این مقطع یکنواخت تر شد. همچنین، نورد و عملیات حرارتی موجب ریزشدن دانه های آلومینیم از طریق فعالسازی مکانیزم های تبلورمجدد پیوسته و جوانه زنی تحریک شده توسط ذرات شد. ذرات سیلیسیم علاوه بر این که موجب تولید دانه های ریزتری شدند، از رشد این دانه ها نیز جلوگیری کردند. فرایند نورد موجب افزایش سختی نمونه شد اما انجام عملیت حرارتی تا ۳۰۰ ثانیه، سختی را کاهش داد. در نهایت، افزایش زمان عملیات حرارتی به ۶۰۰ ثانیه به دلیل کامل شدن مکانیزم تبلورمجدد پیوسته موجب افزایش سختی به میزان ۲۶% گردید.

آلیاژ آلومینیم, نورد, آنیل, ریزساختار, سختی