علی شکری - دانشجوی دکتری علوم سیاسی گرایش مسائل ایران، گروه علوم سیاسی و روابط بین الملل،واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی ، تبریز، ایران
علی شیاری - استادیار گروه آموزشی علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم اجتماعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
محمد یوسفی جویباری - استادیار گروه علوم سیاسی و روابط بین الملل،واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی ، تبریز، ایران

پیشگامان فکری آن دسته از اندیشه‎ورزان آذربایجان هستند که در تکوین شاکله فکری ناسیونالیسم ملی و هویت ایرانی نقش‎آفرین بوده‎اند و در این راستا با نظام سنتی و استبدادی حاکم و نیروهای حافظ آن مخالفت نموده و خواهان حاکمیت قانون شدند. با این فرضیه که نقش آذربایجان در تکوین و تحول ناسیونالیسم در ایران چگونه است.  این ایده‎ها و افکار از آذربایجان برخاسته بود ولی نگاه محلی نداشت بلکه خواهان کشوری به نام ایران با این ویژگی‎ها بود. ناسیونالیسم ایرانی، صرف نظر از بهره گیری اش از گذشته پیشامدرن ایران، مدرن است و همزاد گریزناپذیر مدرنیته ایرانی و آغازین مراحل آشنایی ایرانیان با دنیای مدرن است. هدف از این مقاله تاثیر و نقش مثبت آذربایجان به طور مستقیم و گاها غیر مستقیم  بر روند مدرن سازی ناسیونالیسم ایرانی گذاشته، می­باشد. در این مقاله به نظرات و افکار اندیشمندان بزرگی چون آخوندزاده، مستشارالدوله تبریزی، طالبوف و تقی زاده را مورد بررسی قرار خواهیم داد

آذربایجان, ناسیونالیسم مدرن, آخوندزاده, طالبوف, تقی زاده, مستشارالدوله, ایران