جمال الدین مهدی نژاد - دانشیار، گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید رجایی تهران، تهران
مریم حسنی قره تپه - پژوهشگر دکترای معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی تهران

مشارکت مردم در انواع برنامه ریزی های کالبدی، از جمله برنامه ریزی های مرتبط با توسعه پایدار دارای اهمیتبالایی است. بر این اساس، در پژوهش حاضر ضمن بررسی مبانی توسعه پایدار، به ابعاد مختلف کارکردی آنتوجه گردیده و در این راستا انواع شیوه های توسعه پایدار شهری و بالاخص توسعه میان افزا و جایگاه مشارکتمردمی مورد بررسی قرار گرفته است. بر اساس نتایج حاصل از مبانی نظری که بر اهمیت مشارکت در انواعشیوه های توسعه پایدار شهری تاکید می کند، در راستای جلب مشارکت فعال اهالی بافت کهن، نظرسنجی از آنانبه عنوان مبنای تعیین کاربری مناسب برای احداث در محدوده بافت کهن در نظر گرفته شد. بررسی اسناد ومدارک موجود و نیز برداشت های میدانی در محدوده بافت کهن اردبیل نشان می دهد که محله های این محدوده،ضمن تبعیت از اصول سازماندهی فضاهای شهری ایرانی در ساختار کالبدی و دارا بودن کاربری های خاصموجود در مرکز محله های ایرانی، عملکرد ارتباطی و اجتماعی گسترده ای در سطح محدوده وسیع تر از خودمحلات و چه بسا در سطح شهر داشته اند. نتایج نظرسنجی در رابطه با پیشنهاد کاربری مناسب موید نتایجبه دست آمده از مبانی نظری پژوهش بود که بر احیای عملکرد ارتباطی و اجتماعی وسیع محلات بافت کهنتاکید میکرد بر اساس این نتایج، دو کاربری «مجتمع فرهنگی، آموزشی» و «مرکز مشارکت های مردمی و حضور گروه های مردم نهاد در رابطه با مسائل و مشکلات محله» به ترتیب و با اختلاف کم به عنوان کاربری های پیشنهادی مطرح شد. پیشنهاد هر دو کاربری فوق از جانب پژوهش حاضر که توجه به خواسته های گروه هایسنی و جنسی مختلف بوده است، با تامین نظرات اهالی در تعیین کاربری پیشنهادی و بدین ترتیب جلبمشارکت آنان، به واسطه نوع خود کاربری ها نیز زمینه ساز توسعه روابط اجتماعی و مشارکت فعال در سطح بافتکهن می باشد و بدین ترتیب گامی در راستای احیای عملکرد اجتماعی وسیع محلات بافت کهن محسوب می شود.به ترتیب و با اختلاف کم بهعنوان کاربریهای » گروههای مردمنهاد در رابطه با مسائل و مشکلات محلهپیشنهادی مطرح شد. پیشنهاد هر دو کاربری فوق از جانب پژوهش حاضر که توجه به خواستههای گروههایسنی و جنسی مختلف بوده است، با تامین نظرات اهالی در تعیین کاربری پیشنهادی و بدینترتیب جلبمشارکت آنان، بهواسطه نوع خود کاربریها نیز زمینهساز توسعه روابط اجتماعی و مشارکت فعال در سطح بافتکهن میباشد و بدینترتیب گامی در راستای احیای عملکرد اجتماعی وسیع محلات بافت کهن محسوبمیشود.

توسعه پایدار محله ای، توسعه پایدار شهری، مشارکت مردمی، بافت کهن، اردبیل