ایوان؛ عنصری کارکردی در اقلیم گرم و خشک

معماران ایرانی در تمامی دوران ها همواره سعی کرده اندکه شرایط اقلیمی را در طراحی ساختمان ها مدنظر قراردهند، به طوری که شرایط اقلیمی تاثیر مستقیمی در شکل گیری معماری بومی هر منطقه دارد. این مساله درمناطق گرم وخشک ایران که بخش عمده اراضی ایران را تشکیل می دهد دارای اهمیت بسزایی است. با توجه بهشرایط سخت آب و هوایی (زمستان های نسبتا سرد وتابستان های خیلی گرم) خانه ها در اقلیم گرم و خشک بایدطوری طرحی شوند که حتی الامکان محیطی با هوای معتدل را برای زندگی فراهم کنند. حیاط یکی از مهم ترینعناصر در طراحی خانه های سنتی ایرانی است که دارای کاربرد فرهنگی و اقلیمی بوده است. در اقلیم گرم وخشک فرم ساختمان ها با حیاط مرکزی با ارزش ترین شکل ابنیه سنتی است و این حیاط ها همواره نیاز به عنصریداشتند که این فضای خارجی (حیاط) را با فضای بسته (ساختمان )ارتباط دهد. ایوان در اینجا نقش بازوییقدرتمند در ارتباط این دو فضا را ایفا می کند. فضایی با پوشش طاقدار که از سه طرف بسته و از جلو به حیاطیگشوده شده است، ایوان به عنوان یکی از شاخصه های ارزنده ی فرهنگ گذشته ایران و از عناصر موثر در طراحیاقلیمی خانه های سنتی، نزدیک به یک سده است که موضوع پژوهش محققان قرار گرفته است تا گرد و غبارمطالعات کتابخانه ای با رویکردی گمنامی قرون را از چهره این آثار ارزشمند بزداید .در پژوهش پیش رو، ازتوصیفی- تحلیلی بهره جسته ایم.

Keywords:

اقلیم گرم و خشک , حیاط مرکزی , معماری بومی , ایوان , فرم ساختمان