CIVILICA We Respect the Science
(ناشر تخصصی کنفرانسهای کشور / شماره مجوز انتشارات از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی: ۸۹۷۱)

نگرشی سیستمی بر پیوستگی فراکتالی ساختار سوره با تاکید بر افتتاح و اختتام (بررسی موردی سوره روم)

عنوان مقاله: نگرشی سیستمی بر پیوستگی فراکتالی ساختار سوره با تاکید بر افتتاح و اختتام (بررسی موردی سوره روم)
شناسه ملی مقاله: JR_PAQ-8-4_001
منتشر شده در در سال 1399
مشخصات نویسندگان مقاله:

سوده اسعدی - دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه میبد،میبد ایران.
احمد زارع زردینی - دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات، دانشگاه میبد. میبد، ایران
مهدی مطیع - دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات و معارف اهل بیت(ع) دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.
ابوالفضل حری - استادیار گروه زبان و ادبیات انگلیسی، دانشکده ادبیات و زبانها، دانشگاه اراک، اراک، ایران.

خلاصه مقاله:
شناخت صحیح ساختار سوره، یکی از اصلی­ترین مولفه­های فهم پیوسته فضای آیات در نظام معنایی قرآن کریم است. آغاز و انجام سوره به عنوان ارکان اصلی آن، روابط تعیین کننده­ای با دیگر مفاهیم متن دارند. تناسب حکیمانه شروع و پایان کلام حق، اقتضای خالقی حکیم و مدبر است. از این رو کشف و استخراج پیوندهای موجود میان افتتاح و اختتام که منجر به فهم منسجم و جامع­تری از ساختار اصلی سوره می­گردد بیانگر غایت این نوشتار خواهد بود. در همین راستا پژوهش حاضر در پاسخ به چگونگی امکان درک هماهنگی و نظام­مندی حاکم بر ساختار سوره از طریق بررسی عناصر اصلی شروع و پایان آن، با تکیه بر نظریه ساختارگرایی تلاش نموده تا الگویی برگرفته از قرآن ارائه نماید. لذا ترسیم فضای پیوسته میان اجزای یک سوره، با ایده­پردازی از هندسه فراکتال که شاخصه مهم آن، برجسته نمودن نقش تکرار معنادار اجزای خودمتشابه، در ایجاد ساختار اصلی یک طرح هماهنگ است نگاهی جدید در این بررسی به شمار می­رود. ازین رو به تحلیل پیوندهای ساختاری میان آغاز و انجام سوره به کمک این الگو پرداخته شده است. کاربست شواهد لفظی- معنایی درون بخشی و بینابخشی، منجر به طرح خوانشی پیوسته از مفاهیم سوره می­گردد. شاخصه­های دو گروه مومنین و کافرین به لقاء، ذکر مولفه­های صبر، استمرار در مسیر ایمان، جهاد و بندگی در کنار مفهوم امر الهی در ظاهر و باطن هستی، تبیین روابط حقیقی و اعتباری، همان زنجیره مفهومی پیونددهنده بندهای آغازین و پایانی دانسته می­شود که بدنه سوره نیز پیرامون آن شکل گرفته­ا ست.   

کلمات کلیدی:
پیوستگی ساختاری, پیوستگی لفظی, پیوستگی معنایی, ساختار, هندسه فراکتال, افتتاح, اختتام

صفحه اختصاصی مقاله و دریافت فایل کامل: https://civilica.com/doc/1259183/