پژوهشی جدید در مبحث اضافه سمبلیک

اضافه سمبلیک یکی از مهم­ترین و زیبا­ترین جلوه­های بیانی است که به یاری آن برخی از آثار ادبی، جذابیت خاصی یافته­اند. ادیبان پارسی­زبان از همان آغاز تا کنون از این گونه بیانی به نیکوترین شیوه بهره­ برده اند. در این نوع اضافه، افراد و موجودات در دارا بودن برخی از کنش­ها و ویژگی­ها، آنقدر خاص و بی همتا هستند که گویی آن ویژگی­ها و کنش­ها فقط با وجود آنان برای مردم قابل شناخت می شود و آنان، سمبل و نماد برای آن به­ حساب می­آیند. در اضافه سمبلیک، نام فرد، حیوان یا چیزی آورده، سپس عملکرد ویژه یا شگردش به آن اضافه می­شود؛ به عبارت دیگر مضاف، سمبل یا نشانه مضاف­الیه است. مثلا در دو ترکیب”میزان عدالت“ و ­”صبح امید“، ”میزان“ سمبل و نماد برای عدالت و ”صبح“ سمبل برای امید است. برخی از نویسندگان، اضافه سمبلیک را صرفا نوعی اضافه تشبیهی به حساب آورده­اند؛ البته نگارنده این پژوهش با نقد و تحلیل این نظریه، به این نکته پی برده که اضافه سمبلیک با توجه به شیوه­های کاربردش در شعر و نثر فارسی به چهار گونه پدیدار می­شود. در این تحقیق اضافه سمبلیک از نظر ماهیت، ارتباط آن با صور خیالی و موارد مشابه و تقسیم بندی انواع آن از نظر مصداق و نیز از نظر دستوری-بیانی به گونه­ای جامع و به روش توصیفی-تحلیلی مورد بررسی و کاوش قرار گرفته­است و زیباترین اضافه­های سمبلیک از شاعران گوناگون در دوره­های مختلف آورده شده­است

Keywords:

صور خیالی , تشبیه , اضافه سمبلیک , ترکیب , معنا