مریم السادات کامی شیرازی - دانشجوی دکتری دانشگاه آزاد واحد تهران شمال
احمد مجد - گروه زیست شناسی، دانشکدهعلوم زیستی دانشگاه آزاد واحد تهران شمال
صدیقه اربابیان - گروه زیست شناسی، دن شکده علوم زیستی دانشگاه آزاد واحد تهران شمال
گلناز تجدد - گروه زیست شناسی، دانشکده علوم زیستی دانشگاه آزاد واحد تهران شمال

پیشرفت هایی که در دنیا اتفاق می افتد، سبب ایجاد تغییراتی در شرایط زندگی موجودات زنده از قبیل گیاهان می گردد و لذا با روشهای مختلف از جمله روشهای مولکولی باید با شرایط تنش زای محیطی از جمله تنش کم آبی کنار بیایند. یکی از مکانیزم ها، تنظیم بیان ژنها بعد از رونویسی توسط miRNA (میکرو(RNAها ست. میکروRNA ها، نوکلوتیدهایی(با طول (۲۲-۲۰ غیرکد شونده هستند. مطالعات قبلی نشان داده اند که بیان میکروRNA ها در پا سخ به تنش کم آبی می تواند تغییر کند. گیاه نرگس به دلیل کاربردهای فراوان زینتی، دارویی- بهداشتی نه تنها در بازارهای داخلی کشور که صادرات آن نیز رو به گسترش و سودآوری است. با توجه به وسعت اقلیم های خشک و نیمه خشک در ایران بررسی هایی که در آینده بتواند در مقاوم سازی این گیاه با شرایط کم آبی موثر باشد، مفید و ضروری است. به این منظور، پیازهای نرگس هلندی در شرایط متفاوت آبیاری (از یک بار در هفته تا دو ماه یک بار) کشت شدند. از برگهای گیاهان پس ازدوماه، برای استخراج ژن هدف میکرو RNA های مرتبط با کم آبی ، که بر اساس لیست مندرج در بانک ژنی NCBI، عبارت بودند از میکرو۱۵۹ RNA، با ژن هدف MYB و میکرو ۱۷۲ RNA، با ژن هدف AP۲ ، با روش qPCR استفاده شد.دو ژن AP۲ و MYB متعلق به عوامل رونویسی هستند. نتایج آزمایشات نشان داد که علیرغم افزایش بیان ژنهای مرتبط با کم آبی در شرایط تنش کم آبی، میکروRNA ها هیچ تغییری در بیان نشان ندادند، لذا این امکان وجود دارد که عدم بیان میکروRNA ها به نوعی با افزایش بیان ژنهای مرتبط با کم آبی مرتبط باشد. با توجه به اینکه بیان ژنهای کم آبی و میکروRNAهای مرتبط، برای اولین بار در گیاه نرگس هلندی ارزیابی شده ا ست، به همین دلیل این مطالعه می تواند زمینه خوبی برای مطالعه بیشتر در این بستر را فراهم کند.

MYB ، AP۲ ، میکرو۱۵۹ RNA، میکرو۱۷۲ RNA