ارزیابی ژنتیکی منابع پارادوکس (یک هیبرید ارزشمند گردو) در ایران بر اساس صفات مورفولوژیکی برگ

گردو (Juglans L.) از منابع مهم گیاهی برای تهیه آجیل خوراکی و چوب با کیفیت می باشد. هیبرید پارادوکس به دلیل رشد سریع و مقاومت در برابر برخی بیماری ها یک پایه ی معروف در صنعت گردو است که توسط ۱۸۹۸) Luther، (۱۸۹۳ در کالیفرنیا پرورش یافته و توصیف شده است. نمونه های این هیبرید از کالیفرنیا جمع آوری و در ایستگاه تحقیقاتی کمالشهر، موسسه تحقیقات باغبانی کاشته شده است. به طور کلی زمینه ژنتیکی پارادوکس که معمولا به هیبرید گردوی سیاه-گردوی ایرانی اشاره دارد، شناخته شده نیست. نتایج مطالعه Sue و همکاران((۲۰۱۲ بر پایه ی توالی های هسته ای((IGS۸-ETS۱ نشان می دهد که گردوی ایرانی (Juglans regia) و شش گونه گردوی سیاه ( Juglans hindsii , Juglans californica , Juglans major, (Juglans nigra, Juglans microcarpa, juglans hirsuta در ساختار ژنتیکی هیبریدهای پارادوکس دخیل هستند. صفات ریختی برگ دارای جایگاه ویژه ای در رده بندی گیاهان است. بر اساس مطالعه McGranahan و همکاران((۱۹۸۷، پارادوکس به راحتی از طریق مورفولوژی برگ که حد واسط بین گردوی سیاه و گردوی ایرانی است از والدین گردوی سیاه خود متمایز می شود. مطالعه مورفولوژیکی و ارزیابی ژنتیکی منابع ارزشمند پارادوکس ضروری به نظر می رسد. در این مطالعه، با هدف ارزیابی ژنتیکی منابع پارادوکس در ایران، ۸ صفت مورفولوژیکی برگ از این نمونه ها شامل طول کلی برگ، طول برگچه، عرض برگچه، تعداد برگچه، کرک های برگچه، حاشیه برگچه، شکل برگچه و پایه های برگچه، در مقایسه با گردوی ایرانی((J. regia و گونه های گردوی سیاه(بخش (Rhysocaryon بررسی شده است. براساس آنالیزهای PCA و PCoA، نمونه های پارادوکس در حد واسط بین گردوی ایرانی((J. regia و گردوی سیاه کالیفرنیا((J. californica قرار گرفته اند. بنابراین، J. californica محتمل ترین گونه ی گردوی سیاه دخیل در ساختار ژنتیکی این نمونه ها است. استفاده از مارکرهای مولکولی می تواند در تعیین و تایید زمینه ژنتیکی منابع پارادوکس در ایران موثر باشد.

Keywords:

ویژگی های مورفولوژیکی , زمینه ژنتیکی , هیبرید پارادوکس , گردو