بررسی اثر دگرآسیبی گندم (Triticum auestivum L. cv. Pishgham) بر محتوای برخی متابولیتهای علف هرز تاج خروس وحشی (Amaranthus retroflexus L.) در کشت توام

دگرآسیبی به اثرات مفید و یا مضر یک گیاه بر روی گیاهان دیگر، شامل گیاهان زراعی و علفهای هرز، از طریق رهاسازی ترکیبات بیوشیمیایی، معروف به آللوکمیکالها، از بخشهای مختلف گیاه با شستشو، ترشح مواد از ریشه، تولید مواد فرار، تجزیه بخش های مرده و سایر فرآیندهای موجود در هر دو سیستمهای طبیعی و کشاورزی اشاره دارد. آللوکمیکالها زیرمجموعه ی متابولیت های ثانویه هستند که برای متابولیسم ارگانیسم آللوپاتیک مورد نیاز نمی باشند. برای مدیریت علفهای هرز، دگرآسیبی به عنوان یک استراتژی کنترل تلقی میشود. پژوهش اخیر با هدف ارزیابی تاثیرات دگرآسیبی گندم به عنوان یک گیاه زراعی با پتانسیل دگرآسیبی، بر محتوای برخی متابولیتهای علف هرز تاج خروس وحشی به انجام رسید. برای این منظور نسبتهای ۱۰۰ به صفر (به عنوان شاهد) و ۵۰ به ۵۰، گندم به تاج خروس وحشی در شرایط آزمایشگاهی با سه تکرار در گلدان محتوی خاک کشت داده شدند و پس از برداشت گیاهان، اندام هوایی تاج خروس وحشی برای سنجش متابولیت ها مورد استفاده قرار گرفت. محتوای فلاونوئید کل، آنتوسیانین کل، و نیز قندهای محلول و نامحلول اندام هوایی تاج خروس وحشی کاهش معنیداری را در حضور گندم نسبت به شاهد نشان دادند. محتوای فنل کل و پروتئین کل اندام هوایی تاج خروس وحشی در حضور گندم نسبت به عدم حضور آن تغییر معنی داری نشان نداد. اثر دگرآسیبی آللوکمیکال ها به گونه ی گیاهی و غلظت بافت، حرکت، پایداری و سرنوشت این مواد بیوشیمیایی در خاک بستگی دارد. مطالعات نشان میدهد که غلظت پلی فنلها در تنشهای مختلف الگوی منظمی را دنبال نمی کنند. کاهش محتوای قند را میتوان به اثرات بازدارندگی مواد دگرآسیب بر سنتز پیگمانهای فتوسنتزی نسبت داد. نتایج این مطالعه نشان داد اثرات آللوپاتیک گندم در کنترل علف هرز تاج خروس وحشی موثر است. در ادامه ی پژوهش حاضر بررسی پارامترهای رشدی و فعالیت سیستم دفاع آنزیمی در هر دو گیاه، در جهت غنی تر کردن نتایج این پژوهش پیشنهاد میگردد.

Keywords:

آللوکمیکال ها , فنل , فلاونوئید , قند محلول