زهرا محمدی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی بهداشت محیط دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
مهدی بلوایه - کارشناس بهداشت محیط بیمارستان طرفه

بیمارستان ها مقادیر قابل توجهی از مواد شیمیایی و عوامل میکروبی را در فاضلاب خود تخلیه می کنند. مواد شیمیایی تولیدکننده که در فاضلاب بیمارستان وجود دارد به گروه های مختلفی از جمله آنتی بیوتیک ها، مواد حاجب اشعه ایکس، ضدعفونی کننده ها و داروها تعلق دارد. بسیاری از این ترکیبات شیمیایی در برابر تصفیه فاضلاب طبیعی مقاومت می کنند. آنهادر نهایت در آبهای سطحی قرار می گیرند که می توانند بر اکوسیستم آب تاثیر بگذارند و با زنجیره غذایی تداخل نمایند.انسان به ویژه از آب آشامیدنی تولید شده از آبهای سطحی استفده میتماید. عوامل میکروبی که مورد توجه خاص هستند،سویه های میکروبی مقاوم هستند، که باعث گسترش مقاومت آنتی بیوتیکی هستند.باوجود افزایش نگرانی ها درباره مدیریت مواد زاید بیمارستانی، توجه کافی به فاضلاب تولیدی از بیمارستانها و مراکزتحقیقاتی نشده است. بنابراین این تحقیق برای بررسی وضعیت راهبری تصفیه خانه فاضلاب بیمارستان طرفه تهران در سالهای۱۳۹۴-۱۳۹۹ انجام شده است و در آن پارامتر های میکروبیولوژیکی (شمارش کلی کلیفرم ها و شمارش کلیفرم های مدفوعی)،شیمیایی (PH, TDS, TSS, DO, COD, BOD، کلراید، کلر آزاد، آمونیاک، نیترات، فسفات، چربی وروغن) و فیزیکی (دما) پسابخروجی تصفیه خانه در طی دوره شش ساله مورد بررسی و آنالیز قرار گرفته است.یافته های این پژوهش ۶ ساله که با انجام ۲۴ آزمایش فصلی در قالب خوداظهاری بر روی خروجی فاضلاب بیمارستان بصورتلحظه ای صورت پذیرفته مبین این موضوع است که شاخص های راهبردی COD, BOD، کل کلیفرم ها، کلیفرم های گوارشی،فسفات، آمونیاک، PH ، کلراید، کلرآزاد در حد استانداردهای حفظ سازمان محیط زیست برای منبع پذیرنده چاه جاذب میباشد. لیکن برای این خروجی شاخص های DO, TDS, TSS و نیترات جهت دفع به چاه های جاذب فراتر از حد استانداردهستند. با توجه به تک تخصصی بودن بیمارستان و نیز راهبری تصفیه خانه توسط نیروهای تاسیسات شاغل در آن، عملکردتصفیه خانه با تکنولوژی سنتی لجن فعال از نوع هوادهی گسترده (رشد چسبیده – معلق) نسبتا قابل قبول است.

فاضلاب، بیمارستان، لجن فعال