مریم میراحمدی - کارشناس ارشد طراحی شهری
بنفشه یادگارزاده - کارشناس ارشد برنامه ریزی شهری

فرم شهر در شمار خصیصه های بنیادین هر شهری قرار داردکه از گذشته تاکنون تحت تاثیر عوامل بسیارزیادی از جمله عوامل جغرافیایی اقلیمی اقتصادی مذهبی نظامی، و ... قرار داشته اما بدون تردید یکی از مهمترین و اساسی ترین عوامل تعیین کننده فرم شهر عوامل نظامی وامنیتی بوده است در گذشته شهرها برای حمایت از ساکنین خود فرمهای دفاعی خاصی بخود می گرفتند اما به تدریج با پیشرفت فناوری و ظهور جنگ افزارهای جدید بخصوص پس از اختراع سلاح های آتشین در عهد صفویه ناکارآمدی فرمهای دفاعی کهن در برابر این جنگ افزار نوین آشکارشد و تحولات گسترده ای را در فرم شهرها به دنبال داشت بدین ترتیب استفاده از فرمهای بسته و محدود میان برج وبارو جای خود را به فرمهایی با قابلیت استتارو انحراف بیشتر داد هرچند تحولات در فنون و افزارهای جنگی باعث کاهش شدت اثر گذاری فرم شهر در جنگها شده است با این وجود همچنان می توان با اتخاذ تدابیری فرم شهر را بنحوی سازماندهی کرد مراکز حساس و مهم از حملات محفوظ مانده و خسارت کمتری به شهرها و ساکنانش وارد شود.

فرم شهر، بافت شهر، پدافند غیرعامل، آسیب پذیری شهر