فاطمه کاشانی - دانشگاه قرآن و حدیث، کارشناس ارشد علوم قرآن و حدیث
حمیدرضا مستفید - دانشگاه قرآن وحدیث پردیس تهران. دکترای علوم قرآن وحدیث

آسیب شناسی دین داری در بعد عملکرد از منظر قرآن کریم چکیده سعادت انسان که هدف از ارسال دین بوده است، با التزام صحیح نسبت به دین محقق خواهد شد. لذا شناسایی و اجتناب از آنچه صحت دین داری را خدشه دار می کند، امری ضروری است. یکی از ابعاد و مولفه های دین داری، بعد عملکردی دین است. بنابراین هر عملکرد ناصحیح در مسیر دین داری که ابعاد عملکردی دین را مخدوش نماید، به عنوان آسیب دین داری خواهد بود. در اینجا با توجه به آیات قرآن کریم بخشی از عملکردهایی که در سه عرصه مرتبط با دین داری ایجاد آسیب می کنند، ذکر شده است:۱) عملکردهای آسیب رسان به عرصه شناخت دین: تاسی نکردن به الگوهای شایسته، تبعیت کورکورانه، دریافت مسائل مربوط به دین از طریق نادرست ۲) عملکردهای آسیب رسان به عرصه عمل به دین: تسلیم اوامر الهی نبودن، ترجیح دنیا بر دین، عدم عمل به کتاب الهی، هواپرستی ۳) عملکردهای آسیب رسان به عرصه ماندگاری در مسیر دین: دین داری موسمی، صبور نبودن در مسیر دین داری، مداومت نداشتن در عمل به بایسته های دینی، عدم مهاجرت برای حفظ دین خود. از مجموع آسیب های بیان شده در هر عرصه، یک آسیب را می توان منشا سایر آسیب ها در عرصه مربوطه دانست که عبارت اند از: دریافت مسائل مربوط به دین از طریق نادرست (عرصه شناخت دین)، هواپرستی (عرصه عمل به دین) و صبور نبودن در مسیر دین داری (عرصه ثبات در مسیر دین) و به طورکلی آسیب های دین داری در بعد عملکرد را در آن ها خلاصه نمود. کلیدواژه ها: دین، دین داری، آسیب های دین داری، آسیب شناسی، عملکرد. نقاط ضعف التدین فی مجال العمل من منظار القرآن الکریم ان سعاده البشریه التی هی الغایه لارسال الله للرسل والادیان انما تتحقق بالالتزام التام بالدین ، و لهذا فان التعرف علی ما یضر بالتدین لاجل اجتنابه یعد امرا ضروریا . و ان احد ابعاد عناصر التدین هی البعد العملی للدین ، و علیه فان کل عمل خاطئ فی مسار التدین یودی للاضرار بالجانب العملی للتدین یعد نقطه ضعف للتدین. فبلحاظ آیات القرآن الکریم ذکرنا هنا بعض الاعمال ضمن النطاقات الثلاث المذکوره و التی تضر بالتدین ، و هی: ۱) ما یوجب الاضرار فی مجال المعرفه الدینیه : وهی ابداع البدع او متابعتها ، عدم الاقتفاء بالقدوه الصالحه ، الطاعه العمیاء و تلقی المعارف الدینیه من غیر طرقها . ۲) ما یضر بالعمل الدینی : وهی عدم التسلیم و النقیاد للاوامر الالهیه ، عدم الجد فی العمل بالدین ، ترجیح الدنیا علی الدین، عدم العمل بالکتاب الالهی ، اتباع الاهواء ، و عدم نصره دین الله . ۳) ما یضر بالبقاء فی مسار الدین : وهی التدین المرحلی ، عدم الصبر فی مسار التدین ، عدم الاستمرار فی العمل بضروریات الدین و عدم الهجره لحفظ الدین . هذه جمله من الامور التی تم بیانها فی النطاقات المذکوره . ویمکننا عد نقطه ضعف واحده منشا لجمیع الامور المذکوره فی ذلک النطاق . وبشکل عام فانه یمکننا تلخیص نقاط ضعف التدین فی البعد العملی ، و هذه النقاط عباره عن : تلقی المعارف الدینیه من غیر طرقها (فی مجال المعرفه الدینیه ) ، و اتباع الاهواء (فی مجال العمل الدینی ) و عدم الصبر فی مسار التدین ( فی مجال البقاء فی مسار الدین ) . الالفاظ المحوریه : الدین ، التدین ، ما یضر بالتدین ، التعرف علی ما یضر بالتدین ، العمل .