وجوه معانی شهید در قرآن کریم

از کلمه شهید در آیات متعددی از قرآن کریم یاد شده است که تمامی آن ها به یک معنا نیستند. آنچه در عرف فرهنگ اسلامی امروز معمولا از این لغت به ذهن می رسد، کسی است که در راه خدا کشته شود، او را شهید می نامند. حال آن که شهید در این معنا در قرآن کریم به کار نرفته است و از شهدا با تعبیر «کشته شدگان در راه خدا» یاد شده است. بنابر این در این نوشتار برای فهم بهتر آیاتی از قرآن کریم که کلمه «شهید» و مشتقاتش در آن به کار رفته، وجوه مختلف معنایی و مصادیق این کلمه با استفاده از منابع تفسیری و کتاب های مرتبط علوم قرآنی از قبیل مفردات، وجوه و نظایر و ... به روش کتابخانه ای مورد بررسی و تحقیق قرار گرفته و نشان داده شده است که در قرآن کریم «شهید» و مشتقات آن به همان معانی لغوی کلمه یعنی «حاضر» و «گواه» به کار رفته است و در واقع وجوه معنایی ذکر شده همگی مصادیق مختلفی برای این کلمه است و نه معانی جدیدی برای آن. چکیده (عربی): وجوه معانی الشهید فی القرآن الکریم ذکر لفظ «الشهید» فی آیات عدیده من القرآن الکریم ، و لیست هی بمعنی واحد . و المتبادر من هذا اللفظ فی العصر الحاضر و فی الثقافه الاسلامیه هو «من قتل فی سبیل الله سبحانه» ، مع ان هذا اللفظ لم یستعمل بهذا المعنی فی القرآن الکریم ، و انما عبر عن الشهداء ب«من قتل فی سبیل الله» . البحث الحاضر یتناول کلمه «الشهید» و مشتقاتها و وجوه معانیها و مصادیقها بهدف فهم الآیات المشتمله علی هذه المفردات ، کل ذلک بالاعتماد علی المصادر التفسیریه و الکتب ذات الصله بالعلوم القرآنیه ؛ نظیر : المفردات ، و الوجوه و النظائر ، و باسلوب التتبع المکتبی . و انتهی الی ان القرآن الکریم استخدم لفظ «الشهید» بمعناه اللغوی ؛ اعنی «الحاضر» و «المطلع» ، و المعانی المذکوره هی فی الواقع مصادیق متنوعه لهذا المعنی ، و لیست معانی جدیده . الالفاظ المحوریه : الوجوه ، الشهد ، الشهید ، المطلع ، القرآن الکریم