ارزیابی تاثیر اختلاط توفوردی و سولفوسولفورون برگندم و علف های هرز خردل وحشی (Sinapis arvensis L.) و شبدرشیرین (Melilotus officinalis L.) با استفاده از منحنی های هم اثر

سابقه و هدف: کاربرد علف کش ها برای کنترل علف های هرز در کشاورزی و بالا بردن تولید محصولات زراعی از نظر کمی و کیفی اجتناب ناپدیر است. از طرف دیگر، در کاربرد علف کش ها مسئله مقاومت علف های هرز به علف کش ها بایستی مورد توجه قرار گیرد. اختلاط علف کش ها باعث افزایش کارایی علف کش ها و کنترل بهتر و موثرتر علف های هرز شده و می تواند منجر به تاخیر در بروز مقاومت علف های هرز به علف کش ها شود. پژوهش حاضر با هدف بررسی کارایی اختلاط سولفوسولفورون و توفوردی و میزان گیاه سوزی گندم در اثر این اختلاط انجام شد. مواد و روش ها: به منظور بررسی اثر اختلاط دو علف کش توفوردی و سولفوسولفورون بر گندم و نیز علف های هرز خردل وحشی و شبدرشیرین آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در پاییز سال ۱۳۹۴ در گلخانه پردیس دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان اجرا شد. در این پژوهش از دو علف کش رایج در مزارع گندم استان گلستان شامل: علف کش دومنظوره سولفوسولفورون (آپیروس) و علف کش پهن برگ کش توفوردی استفاده شد. علف کش ها به میزان صفر، ۱/۰، ۲/۰، ۴/۰، ۶/۰، ۸/۰، ۱ و ۲ برابر دز توصیه شده، ۲۰۰۰ گرم ماده موثره توفوردی و ۶/۲۶ گرم ماده موثره سولفوسولفورون با پنج نسبت اختلاط (۰:۱۰۰) ، (۲۵:۷۵) ، (۵۰:۵۰) ، (۷۵:۲۵) و (۱۰۰:۰) به کار برده شدند. تابع لوگ-لجستیک برای برازش داده های مربوط به پاسخ وزن خشک گیاهان در مقابل دزهای مختلف علف کش ها برای هر نسبت اختلاط استفاده و مقادیر علف کش مورد نیاز برای ۵۰ درصد بازدارندگی رشد گیاهان (GR۵۰) برآورد گردید. سپس از منحنی های هم اثر و مدل های اختلاط برای تعیین اثر اختلاط علف کش های سولفوسولفورون و توفوردی استفاده شد. یافته ها: تعداد بوته های زنده مانده شبدرشیرین و خردل وحشی (نسبت به شاهد) در اثر افزایش دز مصرف علف کش های توفوردی و سولفوسولفورون و نسبت های مختلف اختلاط آن ها کاهش یافت، در دزهای بالا تمام بوته های علف هرز از بین رفتند. اختلاط علف-کش های توفوردی و سولفوسولفورون روی وزن خشک علف های هرز خردل وحشی و شبدرشیرین اثر گذاشت. مقدار علف کش های توفوردی و سولفوسولفورون لازم برای ۵۰ درصد کاهش وزن خشک علف های هرز خردل وحشی به ترتیب ۶۳۹/۰ و ۹۰۶/۰برابر دز توصیه شده برآورد شد، این مقادیر برای شبدرشیرین به ترتیب ۰۴۳/۱ و ۰۶۳/۱ درصد دز توصیه شده علف کش های یاد شده بود. هم چنین مقایسه میانگین وزن خشک بوته های گندم نشان داد هیچ تفاوت معنی داری بین وزن خشک بوته ها هنگام استفاده از سولفوسولفورون به-صورت خالص وجود نداشت، بنابراین علف کش سولفوسولفورون تاثیری در کاهش وزن گندم ندارد. نتیجه گیری:نتایج به دست آمده در پژوهش حاضر بیانگر آن است که اختلاط دو علف کش مورد مطالعه باعث کاهش کارایی سولفوسولفورون شد. همچنین اختلاط دو علف کش سولفوسولفورون و توفوردی در دز توصیه شده تاثیر معنی داری روی وزن خشک گندم نداشت.

Keywords:

علف کش , دز-پاسخ , تابع لوگ- لجستیک , وزن خشک