اکبر محمدی - استادیار، گروه روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد گرمسار، سمنان، ایران
شقایق عرب - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد گرمسار، سمنان، ایران

پژوهش حاضر با عنوان اثربخشی درمان شناختی رفتاری بر اختلال خواب و اضطراب مرگ سالمندان شهرستان ساری از نظر هدف، کاربردی و با توجه به ماهیت موضوع و اهداف پژوهش، جزء پژوهش های نیمه آزمایشی با طرح پیش ازمون و پس آزمون با گروه کنترل می باشد. جامعه آماری مورد مطالعه، جامعه آماری کلیه سالمندان اسایشگاه مهرآوران شمال شهرستان ساری بود که از بین آن ها ۳۲ نفر با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس (۱۶ نفر گروه آزمایش و ۱۶ نفر گروه کنترل) به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند که بصورت تصادفی ساده به دو گروه کنترل و ازمایش تقسیم شدند. گردآوری داده ها دو روش کتابخانه ای و روش میدانی بود. ابزار گردآوری داده ها و پرسشنامه خواب پترزبورگ ۱۹۸۹ و مقیاس اضطراب مرگ تمپلر ۱۹۷۰ و همچنین پروتکل آموزشی درمان شناختی رفتاری در ۸ جلسه ۱/۵ ساعته استفاده شده است. پایایی ابزار اندازه گیری، از آماره آلفای کرونباخ در متغیر اختلال خواب ۰.۷۷۳ اضطراب مرگ ۰.۸۵۹ بدست آمد. تجزیه و تحلیل داده ها، در آمار توصیفی مانند میانگین و انحراف معیار همراه جداول و نمودار در آمار استنباطی از آزمون های آنالیز کواریانس چند متغیره و آنالیز کواریانس تکراهه بر اساس مفروضه های این روش آماری مانند نرمال بودن، خطی بودن، هم خطی چندگانه ، همگنی واریانس ها و همگنی شیب های خط رگرسیون با استفاده از برنامه نرم افزار آمار SPSS انجام شد. یافته های پژوهش نشان داد درمان شناختی رفتاری بر اختلال خواب و اضطراب مرگ سالمندان شهرستان ساری تاثیر دارد و همچنین اثربخشی درمان شناختی رفتاری بر اختلاف خواب و اضطراب مرگ سالمندان مرد و زن متفاوت است.

درمان شناختی رفتاری، اختلال خواب، اضطراب مرگ، سالمندان