غلامرضا ثناگوی محرر - گروه روانشناسی، واحد زاهدان، دانشگاه آزاد اسلامی، زاهدان، ایران.
مژگان عرفانی - گروه روان شناسی، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد زاهدان، زاهدان، ایران.
اعظم اکبری زاده - گروه روان شناسی، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد زاهدان، زاهدان، ایران.

مقدمه: هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر آموزش مدیریت استرس به شیوه شناختی رفتاری بر تنیدگی  و احساس گرفتاری مادران دارای کودک با بیش­فعالی-نقص توجه در شهر زاهدان بود. روش کار: پژوهش حاضر از نوع نیمه­آزمایشی با پیش­آزمون و پس­آزمون با گروه کنترل در سال ۱۳۹۷  بوده و جامعه آماری تمامی‎کودکان مبتلا به اختلال بیش­فعالی- نقص­توجه در شهر زاهدان بود. نمونه­گیری در این مطالعه به­صورت در دسترس بود. بدین ترتیب که از بین کودکانی که به همراه مادرن خود به مرکز مشاوره ارجاع داده میشود، بعد از اجرای مقیاس تشخیص بیش­فعالی کانرز، ۳۴ کودک انتخاب شد و سپس مادران این کودکان به­صورت تصادفی در گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. اعضای هر دو گروه (مادران کودکان مبتلا به اختلال بیش فعالی-نقص توجه) مقیاس احساس گرفتاری و شاخص تنش والدگری را پیش از مداخله تکمیل نمودند. برنامه آموزش مدیریت استرس به شیوه شناختی رفتاری در طی نه جلسه یک ساعته به­صورت گروهی و به­مدت دو ماه در گروه آزمایش اجرا شد. گروه گواه تحت هیچ آموزشی قرار نگرفتند و در جلسه آخر هم پس آزمون برای هر دو گروه اجرا شد. برای تجزیه وتحلیل داده‎هاآزمون شاپیرو ویلک، آزمون لوین، آزمون باکس، لامبدای ویلکز و تحلیل کواریانس با استفاده از نرم افزار SPSS-۲۰ استفاده شد. نتایج: یافته­ها نشان دادند که آموزش مدیریت استرس به شیوه شناختی رفتاری موجب بهبود تنیدگی  و احساس گرفتاری مادران کودکان دارای بیش­فعالی- نقص توجه شده است. تفاوت نمره به دست آمده در گروه آزمایش و کنترل معنی دار بود (۰۵/۰< p). نتیجه گیری: باتوجه به یافته­های پژوهش مبنی بر اثربخشی آموزش مدیریت استرس به شیوه شناختی رفتاری، می‎توان از این روش برای کاهش مشکلات روانشناختی این گروه از مادران بهره برد.

مدیریت استرس به شیوه شناختی رفتاری, تنیدگی, احساس گرفتاری, مادر, بیش فعالی- نقص توجه