طیبه محمدی - دانشجوی دکتری
سوسن صابر - استادیار، دانشگاه ازاد رودهن

هدف: هدف پژوهش تعیین نقش واسطه­ای خودپنداره در رابطه بین دلبستگی به والدین و همسالان با رفتارهای جامعه پسند بود. روش: روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری شامل تمام دانش آموزان دختر متوسطه اول پایه­های هفتم تا نهم مدارس نواحی یک و دو شهرستان همدان به ­تعداد ۲۱۶۹۰ بود. میشل ۱۹۹۳، نسبت ۱۰ تا ۲۰ آزمودنی به ازای هر متغیر مشاهده شده و گاداگنولی و ولیسر (۱۹۹۸) نیز در پژوهش با رویکرد الگو­یابی و تحلیل مسیر، نمونه­ای با حجم ۳۰۰ تا ۴۵۰ نفر را ضروری می­دانند. بنابراین در این پژوهش با در نظر گرفتن احتمال ریزش نمونه۵۷۰ نفر، به روش نمونه برداری تصادفی دو مرحله­ای به این صورت که از هر ناحیه ۲ مدرسه به نام مدرسه شاهد ۱ و ۲ و مدرسه فروغ و فاطمه الزهرا و از هر مدرسه ۴ کلاس انتخاب شد. ابزار پژوهش پرسشنامه دلبستگی به والدین و همسالان آرمسدن و گرینبرگ (۱۹۸۷)، پرسشنامه خودپنداره ساراسوت ۱۹۸۴ و مجموعه شخصیت جامعه پسند پنر، فریتشر، کریگر و فرایفلد (۱۹۹۵) بود. پس از حذف ۴۸ پرسشنامه مخدوش و ۲ داده پرت، داده­ها با استفاده از روش الگویابی معادله­های ساختاری تحلیل شد. یافته­ها: نتایج نشان داد که ضریب مسیر غیرمستقیم دلبستگی به همسالان با رفتارهای جامعه پسند (۰۶۴/۰=β، ۰۰۱/۰=P)، دلبستگی به پدر با رفتارهای جامعه پسند (۰۳۳/۰=β، ۰۱۸/۰=P) و دلبستگی به مادر با رفتارهای جامعه پسند (۰۲۲/۰=β، ۰۳۷/۰=P) مثبت و معنادار است. نتیجه­گیری: پیشنهاد می­شود برای کاهش رفتارهای ضداجتماعی و افزایش رفتارهای جامعه پسند در مدارس، برنامه­هایی جهت ارتقای خودپنداره نوجوانان و ترمیم دلبستگی آن­ها با والدین و همسالان تدوین شود

جامعه پسند, خودپنداره, دلبستگی, والدین, همسالان