پیش بینی راهبردهای تنظیم شناختی هیجان بر اساس فرایندهای ارتباطی خانواده و کمال گرایی در دختران نوجوان دبیرستانی

چکیدههدف: هدف پژوهش تعیین برازش الگوهای مفهومی پژوهش در پیش بینی راهبردهای مثبت و منفی تنظیم شناختی هیجان بر اساس فرایندهای ارتباطی خانواده و ابعاد کمال گرایی بود. روش: روش پژوهش همبستگی و جامعه آماری شامل تمام دانش آموزان دختر دوره متوسطه دوم تهران به تعداد ۱۱۹۶۸۱۲ نفر در سال ۱۳۹۴ بود. از میان آن ها به روش تصادفی خوشه ای از شمال، جنوب، شرق، غرب و مرکز، پنج دبیرستان با نام های فریده سلیمی، ندای حق، سمیه، وحدت اسلامی و علویان و از هر دبیرستان دو کلاس و درنهایت ۵۰۰ نفر انتخاب شدند و پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان گارنسفکی، کرایج و اسپینهاون (۲۰۰۱)، فرایندهای خانواده سامانی (۱۳۸۷)، و شناختارهای کمال گرایی چندبعدی کابوری و تاننو (۲۰۰۴) را تکمیل کردند. پس از حذف داده­های پرت ۳ آزمودنی، داده­های ۴۹۷ نفر با استفاده از روش الگویابی معادله­های ساختاری تحلیل شد. یافته ها: یافته ها رابطه مثبت معیارهای فردی (۴۱۸/۰=β، ۰۰۱/۰=P) و رابطه منفی نگرانی بیش از حد (۱۹۳/۰-=β، ۰۰۱/۰=P) را بر راهبردهای مثبت تنظیم شناختی هیجان و نیز رابطه مثبت نگرانی بیش از حد را بر راهبردهای منفی تنظیم شناختی هیجان (۵۶۷/۰=β، ۰۰۱/۰=P) نشان داد. رابطه فرایندهای ارتباطی خانواده بر راهبردهای مثبت تنظیم هیجان (۳۲۱/۰=β، ۰۰۱/۰=P) مثبت و بر راهبردهای منفی تنظیم هیجان (۲۰۰/۰-=β، ۰۰۱/۰=P) منفی بود. نتیجه گیری: از آن جا که افراد با معیارهای فردی بالا و دارای فرایندهای مطلوب ارتباطی خانواده، بیش تر از راهبردهای مثبت و افراد دارای نگرانی بیش از حد، بیش تر از راهبردهای منفی تنظیم شناختی هیجان استفاده می کنند؛ بنابراین برای این که افراد به­ویژه نوجوانان بتوانند راهبردهای مثبت تنظیم هیجانی را اتخاذ کنند؛ پیشنهاد می شود بالینگرها و مربیان بر آموزش کمال گرایی مثبت و فرایندهای ارتباطی خانواده تمرکز کنند. 

Keywords:

تنظیم شناختی , خانواده , فرایندهای ارتباطی , کمال گرایی , هیجان