کیومرث حبیبی - دانشگاه کردستان
بهمن احمدی - دانشگاه تهران
آرمان رحیمی - دانشگاه کردستان

در سال­های اخیر غیررسمی شدن مسکن شهری و در پی آن ناامنی تصرف توجه بسیاری از محققان و سازمان­های جهانی را به خود جلب کرده است؛ تا آنجا که سازمان اسکان بشر از ناامنی تصرف به عنوان شاخص محرومیت در سکونتگاه­های غیررسمی یاد کرده است. در این تحقیق رابطه امنیت تصرف با کیفیت کالبد مسکن در محله اسلام آباد ۲، یکی از مراکز اسکان غیررسمی ارومیه، بررسی شده است. در پی سنجش این رابطه ۱۱ شاخص از ابعاد قانونی، عرفی و ادراکی امنیت تصرف توسط تحلیل عاملی به ۴ عامل فقدان تضمین سکونت، عدم پشتیبانی شبکه­های حمایتی، عدم ثبات مالکیت و ترس از بی­خانمانی تقلیل یافته است. برای بررسی کیفیت کالبدی مسکن نیز از چهار شاخص سطح زیر بنا، نوع مصالح ساختمانی، نوع پوشش سقف و میزان رضایت ساکنان از وضعیت کالبدی مسکن استفاده شده است. روش تحقیق در این مقاله از نوع توصیفی و تحلیلی بوده و در آن از روش پیمایش و ابزار پرسشنامه و از تکنیک­های تحلیل عاملی و رگرسیون چند متغیره برای تجزیه و تحلیل داده­های خام پرسشنامه استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می­دهد که میان امنیت تصرف و کیفیت کالبدی مسکن رابطه مستقیم و مثبتی وجود دارد و عامل فقدان تضمین سکونت از عوامل اصلی در کاهش امنیت تصرف در محله اسلام آباد ۲ می­باشد.

اسکان غیررسمی, امنیت تصرف, کیفیت کالبدی مسکن, محله اسلام آباد ۲ ارومیه