محمد رضا رضایی - دانشگاه یزد
فرزین محمودی - دانشگاه مازندران
هژیر شمسی - دانشگاه یزد

فرسودگی بافت های شهری، امروزه به عنوان عاملی برای جلوگیری از تحقق روش های مدرن مدیریت شهری در شهرسازی به حساب می آید. شهر یزد دارای ۲۶۰۰ هکتار بافت فرسوده می باشد. شناسایی وضعیت کالبدی و عملکردی این بافت­ها به منظور برنامه­ریزی، مدیریت، حفظ و نگهداری  آن­ها از اقدامات اولیه و مهمی است که باید صورت پذیرد. برای برنامه­ریزی محله مجاهدین در این تحقیق، شاخص­های عمده چون ویژگی­های بناها، ویژگی­های اقتصادی- اجتماعی، وضعیت کاربری­های موجود مورد تحلیل و ارزیابی قرار گرفته است. روش به­کار رفته توصیفی- تحلیلی بوده و در زمینه  گرد­آوری اطلاعات؛ از روش­های مطالعات کتابخانه­ای و اسنادی، روش­های میدانی و پیمایشی و تهیه پرسشنامه به تعداد هر واحد مسکونی اقدام گردیده است. بررسی وضعیت موجود نشان می­دهد که بین سال­های ۱۳۷۵ – ۱۳۸۵ میزان رشد جمعیت محله مجاهدین با نرخ رشد ۸/۰- از ۵۳۱۷ نفر به ۴۹۲۲ نفر کاهش یافته است، که این نشان­دهنده حرکات جمعیتی از بافت قدیمی به سمت محلات جدیدتر می­باشد. همچنین طبق نتایج تحقیق، محله مجاهدین از نظر شاخصه­های فرسودگی(کالبدی، عملکردی) دارای فرسودگی است بطوری که در این محله فعالیت­ها وکاربری­ها پاسخگوی نیاز سکنه نمی­باشد، بافت کالبدی محله تا حدود نسبتا زیادی آسیب دیده و نظام فعالیت­ها به هم ریخته و نابسامان می­باشد و کاربری­های غیر­متجانس و ناسازگار در محله خود نمایی می­کند.

برنامه ریزی راهبردی, بافت فرسوده, بهسازی و نوسازی, شهر یزد