بررسی تنوع مورفولوژیکی- زراعی ارقام زراعی کشت شده گلرنگ در منطقه ایرانشهر

گلرنگ Carthamus tinctorius L یکی از گیاهانی است که به دلیل سازگاری وسیع باعوامل محیطی می تواند در تامین دانه های روغنی کشور بسیار سهیم باشد. به منظور بررسی تنوع ورفولوژیکی- زراعی گلرنگ آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با پنج رقم در ۳ تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی بمپور به اجرا درآمد. بعد از برداشت گلرنگ و انتقال آنها به آزمایشگاه، صفات تعداد غوزه، تعداد د انه در غوزه، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، شاخص برداشت و درصد روغن و میزان کارتامین برای هر رقم اندازه گیری شد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده ها نشان داد که اثر رقم بر صفات تعداد غوزه ، تعداد دانه در غوزه ، عملکرد دانه، درصد روغن و میزان کارتامین در سطح احتمال ۱ درصد و بر صفات وزن هزار دانه و شاخص برداشت در سطح احتمال ۵ درصد معنی دار است. بیشترین میزان تعداد غوزه، وزن هزار دانه، عملکرد دانه و شاخص برداشت از رقم محلی اصفهان به دست آمد که با تیمار رقم گلدشت در یک گروه آماری قرار گرفتند و بیشترین میزان تعداد دانه در غوزه و میزان روغن از رقم محلی ایرانشهر به دست آمد که با تیمار رقم گلدشت در یک گروه آماری قرار گرفتند به طور کلی بین کلیه صفات اندازه گیری شده شامل تعداد دانه در غوزه، وزن هزار دانه، درصد روغن، درصد کارتامین و شاخص برداشت با عملکرد نهایی یک همبستگی مثبت و در سطح ۱درصد معنی دار وجود دارد، درنتیجه می توان گفت افزایش هرکدام از این صفات در بوته به هر نحو، باعث افزایش عملکرد نهایی دانه نیز می گردد. همچنین تجزیه کلاستر داده های حاصل از صفات اندازه گیری شده از ارقام مورد مطالعه انجام شد و ارقام مورد مطالعه به سه گروه اصلی تقسیم شدند. از بین این پنج رقم سه رقم در گروه A، یک رقم در گروه B و یک رقم در گروه C جای گرفتند

Keywords:

گلرنگ , صفات مورفولوژیکی- زراعی , تنوع مورفولوژیکی- زراعی , همبستگی فنوتیپی , تجزیه کلاستر