روش شناسی تبیین در علم کلام

  موضوع علم کلام اعتقادات دینی است و متکلم در شش بخش به فعالیت می پردازد: استنباط آموزه های اعتقادی، تبیین، تنظیم، اثبات آنها، پاسخ به شبهات و نقد و بررسی مکاتب معارض. این مقاله به بررسی روشهای تبیین در علم کلام اختصاص دارد. تبیین بیان گزاره های استنباط شده به زبان مخاطب است، به گونه ای که برای وی قابل فهم باشد. هر تبیینی نیازمند رعایت شروطی چون: رعایت سطح فهم و پیش فرضهای مخاطب، لحاظ موضوع و محتوای مورد تبیین، لحاظ شرایط زمان و مکان و در نهایت لحاظ شروطی نسبت به تبیین گر است. در تبیین می توان از روشهای مختلف بهره گرفت که اهم آن عبارت اند از: تعریف مفردات، ذکر تاریخچه، ذکر مبانی، بیان لوازم، مطرح کردن احتمالات مختلف و برگزیدن احتمال درست، طرح سوال و بیان مثال و تشبیه.

Keywords:

تبیین , روش شناسی , شروط تبیین , روشهای تبیین , روش