واکاوی شرایط داخلی و بین المللی انعقاد قرارداد ۱۹۱۹(ابعاد و رویکردها)(نوع مقاله: پژوهشی)

یکی از مهمترین جریانات سیاسی دوره مشروطه قرارداد۱۹۱۹ بود که در ۱۸ مرداد ۱۲۹۸ ه‍ . ش بوسیله وثوق الدوله نخست وزیر وقت سلطنت احمد شاه بسته شد. قرارداد ۱۹۱۹ ایران و انگلیس نقطه عطف بزرگی در تاریخ ایران در دوران جدید،و در مناسبات کشورمان با انگلستان بود. بسیاری بر این اعتقاد بودند که اگر قرارداد رویتر همهء منابع ثروت کشور را در اختیار انگلیس می گذاشت،قرارداد ۱۹۱۹ هم منابع ثروت و هم منابع قدرت کشور را تسلیم بریتانیا می کرد. وثوق الدوله اما انعقاد این قرارداد را در راستای حفظ تمامیت ارضی کشور می دانست و معتقد بود که با انعقاد این قرارداد از خودمختاری خوزستان توسط انگلیس جلوگیری به عمل آمد. شکست این قرارداد به کودتای سوم اسفند ۱۲۹۹ (۱۹۲۱)،ظهور رضاخان،استقرار دولت پهلوی، انجامید.این پژوهش از طریق روش توصیفی تحلیلی به بررسی شرایط داخلی و بین المللی انعقاد این قرارداد واهداف طراحان آن می پردازد.

Keywords:

قرارداد ۱۹۱۹ , نظام مستشاری , وثوق الدوله , مشروطه خواهان