علیرضا نامور - کارشناسی ارشد باغبانی، کارمند شهرداری بجنورد
نادر نوروزی - دانشجوی فیزیولوژی گیاهان زراعی، کارمند شهرداری بجنورد
هادی رحیمی - کارشناسی ارشد اگرواکولوژی، کارمند شهرداری بجنورد

به منظور بررسی اثر غلظت های مختلف ایندول بوتیریک اسید (IBA) (صفر، ۱۰۰۰، ۲۰۰۰ و ۴۰۰۰ میلی گرم درلیتر) و موقعیت قلمه (انتهایی، میانی و تحتانی) بر ریشه زایی قلمه های ساقه گل کاغذ (Bougainvillea spectabilis)، ختمی درختی (Hibiscus syriacus)، شیشه شور (Callistemon viminalis) و شاه پسند درختی (.Lantana camara L) پژوهش هایی در قالب چهار طرح آزمایشی جداگانه به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی در گلخانه ای در شهرستان لامرد در سال ۹۳-۱۳۹۲ اجرا شد. نتایج این پژوهش نشان داد که در قلمه های ساقه هر چهار گونه زینتی با افزایش غلظت هورمون IBA، خصوصیات ریشه زایی شامل درصد ریشه زایی، تعداد و طول ریشه ها و وزن تر و خشک آنها افزایش یافت هرچند در بالاترین غلظت IBA؛ (۴۰۰۰ میلی گرم در لیتر) نسبت به غلظت ۲۰۰۰ میلی گرم در لیتر در بیشتر موارد افزایش در خصوصیات ریشه زایی معنی دار نبود. در رابطه با طول شاخساره های حاصل از جوانه های روی قلمه ها، تیمار با غلظت ۴۰۰۰ میلی کرم درلیتر IBA منجر به کاهش طول آنها گردید. در هر چهار گونه مورد مطالعه صرف نظر از به کارگیری اکسین بیشترین درصد ریشه زایی، تعداد ریشه، طول ریشه، وزن تر و خشک ریشه ها و طول شاخساره های روی قلمه هادر قلمه های تحتانی که قطر بیشتری داشتند و میزان چوبی بودن آنها بیشتر بود حاصل گردید. پس از قلمه هایتحتانی، قلمه های میانی بیشترین میزان ریشه زایی را به خود اختصاص دادند و در هر چهار گونه قلمه های انتهاییکمترین میزان ریشه زایی را داشتند. در بررسی تاثیر متقابل غلظت IBA و موقعیت قلمه نتایج نشان داد که در هر چهار گونه بیشترین میزان ریشه زایی و خصوصیات ریشه زایی در تیمار قلمه های تحتانی با غلظت ۴۰۰۰ میلی گرم در لیتر IBA حاصل گردید.

ریشه زایی، قلمه ساقه، اکسین، گل کاغذی، ختمی درختی، شیشه شور، شاه پسند درختی