محمدرضا شیرخانی
نعمت عزیزی
سمیره مراد زاده

ادبیات عرب به فراخور تحولات و نیازهای روز جامعه عرب، با چالش­های مختلفی روبرو بوده است که می­توان اشغال فلسطین را یکی از مهم­ترین این چالش­ها در دوره معاصر به شمار آورد. شاعران فلسطینی برای مقابله با این چالش ایجاد شده به شیوه­هایی جدید نیازمند هستند تا روح مقاومت را در میان مجاهدان، زنده نگه دارند. یکی از این شیوه­ها، فراخوانی شخصیت­های تاریخی است که در زمان خود موفق و اثرگذار بوده­اند؛ اما شخصیتی اثرگذار خواهند بود که با روحیه جهاد و مقاومت سازگار باشند. لذا یکی از مهم­ترین و بهترین نمونه­ها برای القای این هدف در ذهن مخاطب، صلاح الدین ایوبی است که توانسته است هشت قرن پیش، دردی مشابه درد امروز فلسطین را مداوا نماید و اشغالگران مسیحی را از بیت المقدس بیرون براند. پژوهش حاضر با بررسی شعر برخی از شعرای معاصر فلسطین نشان می­دهد که این شخصیت تاریخی، بار دیگر در شعر فراخوانده می­شود و شاعران فلسطینی او را بهترین نمونه و الگو برای القای کارکردها و مضامینی همچون احیای روحیه­ی مقاومت، یادآوری شکوه و عظمت گذشته فلسطین، امید به خیزش منجی­ای همچون صلاح الدین درآینده، دعوت به اتحاد بین امرا و مردم، نکوهش ترس و بی­کفایتی سیاستمداران عربی و ... به کار برده­اند. این پژوهش با روشی تحلیلی- توصیفی، رویکرد شاعران معاصر فلسطینی را نسبت به صلاح الدین ایوبی تحلیل کرده است.  

شعر معاصر فلسطین, صلاح الدین ایوبی, حطین, اشغالگران