حسن ملوندی - استادیار گروه علوم و مهندسی محیط زیست، دانشکده جغرافیا و علوم محیطی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران

سیاه گوش اوراسیایی یکی از وسیع ترین توزیع ها را در بین گونه های گربه سان دارد، به طوریکه ار غرب اروپا تا چین گسترش دارد. این گونه در ایران، در زیستگاه های کوهستانی و جنگلی ساکن بوده و در رشته کوه های البرز و زاگرس با فراوانی کم توزیع شده است. در آسیای غربی دو زیرگونه از سیاه گوش اوراسیایی، یکی سیاه گوش هیمالیایی و دیگری سیاهگوش قفقازی (در ایران) حضور دارند. این گونه منزوی و مخفی کار بوده و بیشتر در سحر و غروب فعال است، به همین دلیل اطلاعات زیادی از آن به خصوص در ایران در دسترس نیست. سیاه گوش شکارچی ماهری بوده و می تواند طعمه هایی بزرگ حتی تا ۳-۴ برابر اندازه خودش را شکار کند. طعمه های آن را بیشتر سم داران کوچک تا متوسط تشکیل می دهند و هنگامی که سم داران نادر باشند، از طعمه های کوچکتر مانند خرگوش، مارموت و ... تغذیه می کند. با وجود آنکه IUCN این گونه را در طبقه"حداقل نگرانی" قرار داده است. اما در ایران و برخی کشورها در معرض خطر و تهدید شده طبقه بندی شده است، زیرا عواملی به صورت مستقیم و غیرمستقیم تهدید کننده حیات این گونه می باشند. عواملی از قبیل بین رفتن و تکه تکه شدن زیستگاه (عمدتا به دلیل توسعه زیرساخت و تغییر زیستگاه ها به سایر کاربری های انسانی)، شکار غیرمجاز، تعارضات با دامداران، تلفات جاده ای، کاهش طعمه ها و مدیریت ضعیف از جمله این موارد می باشند. با این وجود می توان با انجام اقداماتی همچون قرار دادن آن در لیست گونه های حفاظت شده (به خصوص در کشورهای تهدید شده)، کاهش تخریب زیستگاه ها، افزایش آگاهی و کاهش تعارضات انسان- سیاه گوش، معرفی مجدد به برخی از زیستگاه ها و ایجاد ارتباط بین جمعیت ها از این گونه حمایت بیشتری نمود.

گربه سان، پستاندار، تعارض، حفاظت، حیات وحش