تحلیل ریسک طرح های انتقال آب بین حوضه ای با روش تحلیل درخت خطای فازی (مطالعه موردی: فلات مرکزی ایران)

امروزه یکی از راهکارها جهت تامین نیازهای روزافزون منابع آب و رسیدن به تعادل منطقه ای، طرح های انتقال آب بین حوضه ای است. این مطالعه، به بررسی هشت سناریو به منظور ارزیابی ریسک سناریوهای انتقال آب بین حوضه ای از حوضه کارون بزرگ به فلات مرکزی ایران با هدف تامین آب شرب می پردازد. اولویت بندی این سناریوها با استفاده از چهار معیار مهم و تاثیرگذار ریسک اجتماعی- سیاسی، ریسک زیست محیطی و منابع آبی، ریسک فنی و ریسک اقتصادی با توجه به معیارهای یونسکو انجام شده است. به کمک این معیارها، ده رویداد پایه موثر در طرح های انتقال آب بین حوضه ای شناخته شد. سپس به کمک مدل های درخت خطای صریح(FTA) و درخت خطای فازی (FFTA)، احتمال شکست رویداد نامطلوب نهایی راس «شکست طرح های انتقال آب» برای سناریوها محاسبه شد. نتایج نشان داد انتقال آب از حوضه بهشت آباد از طریق پمپاژ و تونل کوتاه از دبی پایه بهشت آباد برای استان اصفهان و حوضه خرسان- سد خرسان۳ برای استان های یزد و کرمان با احتمال شکست محاسبه شده صریح و فازی به میزان ۰.۶۵ و ۰.۶۱ سناریوی برتر می باشد. به دلیل میزان بالای احتمال شکست برآورد شده و به منظور شناسایی عوامل موثر بر وقوع این شکست، رویدادهای پایه براساس سهم وقوع خود در شکست رویداد راس به کمک دو شاخص BI و FIM، رتبه بندی شدند که نتایج حاکی از اهمیت بیشتر معیارهای اجتماعی- سیاسی و زیست محیطی در شکست طرح های انتقال آب بین حوضه ای بود.

Keywords:

انتقال آب بین حوضه ای , تحلیل درخت خطا , تحلیل درخت خطای فازی , حوضه فلات مرکزی ایران