سید محمد باقر حسینی - دانشیار دانشگاه فردوسی مشهد
احمدرضا حیدریان شهری - استادیار دانشگاه فردوسی مشهد

تعریف دقیق شعر و بیان چیستی و ماهیت آن با وجود تمام تلاش هایی که تا کنون در این باره صورت گرفته، هنوز به نتیجه ای قطعی و مسلم نرسیده است؛ از افلاطون و ارسطو گرفته تا فلاسفه، ناقدان و ادیبان پس از آنان هر یک به نحوی کوشیده اند تا تعریفی جامع از شعر به دست دهند؛ شاعران، ادیبان و ناقدان گوناگون، درباره خاستگاه شعر و ماهیت آن، هدف شعر، زبان و تصویر شعر، کارکرد شعر و عوامل موثر در سرودن آن، خیال انگیز بودن یا نبودن آن و کاذب یا صادق بودنش، دیدگاه های گوناگونی را ارائه کرده اند که هر یک جای بحث و بررسی دارد. نگارندگان در این جستار خواهند کوشید تا در آغاز پس از معرفی شعر در بستر بافت های گوناگون تاریخی، فلسفی و ادبی که آن را فرا گرفته است، چکیده ای از آراء تنی چند از صاحب نظران و ناقدان غربی -نظر به این که در وضع و تدوین اصول و قوانین شعر، پیشگام بودند و پس از آن نیز، تاثیری غیرقابل انکار بر رخدادهای این حوزه داشتند- را ارائه نمایند و پس از آن دیدگاه ناقدان، ادبیان و فیلسوفان برجسته عربی را درباره شعر بیان نمایند و در ادامه پس از گذری کوتاه به زندگی حازم القرطاجنی به بیان چیستی و ماهیت شعر، منشا و خاستگاه شعر، کارکرد شعر و تصویر شعری با تکیه بر دیدگاه او بپردازند و آراء و نظریات او را در باب شعر مورد واکاوی قرار دهند

شعر, تصویر شعری, خیال, حازم القرطاجنی