بررسی ژئوشیمی عناصر نادر خاکی (REE) کانسارهای مس رسوبی در منطقه نهند- ایوند، شمال تبریز

کانی سازی مس به صورت رسوبی در واحدهای زمین شناسی مربوط به دوره میوسن در چندین نقطه از آذربایجان شرقی شناخته شده­است. منطقه اکتشافی نهند - ایوند در ۲۰ کیلومتری شمال تبریز، استان آذربایجان شرقی و در زون البزر غربی- آذربایجان واقع می باشد. سازندهای موجود در منطقه از تشکیلات رسوبی- تخریبی به سن میوسن (سازند قرمز بالایی) به همراه ولکانیک های داسیتی جوان تر تشکیل شده­است. مطالعه حاضر حاصل تلفیق شواهد زمین شناسی و ژئوشیمیایی جهت بررسی کانی سازی و منشا آن در ماسه سنگ های قرمز و خاکستری در ناحیه مورد مطالعه است. این شواهد نشان دادند که افق های کانی سازی شده در این منطقه شامل سولفیدهای پراکنده مس در طول مرزهای احیا درون ماسه سنگ های خاکستری غنی از مواد آلی در تماس با رسوبات سیلتی و مارنی، شیل، سیلت سنگ و ماسه سنگ قرمز می باشد. بعد از مشاهدات صحرایی، میکروسکوپی و مطالعات ژئوشیمی اولیه ۳۵ نمونه سنگی که نماینده بخش های کانی سازی غنی از مواد آلی، شیل ها، ماسه سنگ های قرمز و سنگ های آتشفشانی بودند، به منظور بررسی الگوی عناصر نادر خاکی توسط دستگاه ICP-MS تجزیه شدند. آنالیزهای ژئوشیمیایی نسبت به شیل آمریکا (NASC) بهنجار شده و نتایج نشان داده­است که واحدهای شدیدا کانی سازی شده عموما در داخل ماسه سنگ های خاکستری قرار می گیرند و تشابه الگوی عناصر خاکی کمیاب نشان دهنده این است که ماسه سنگ های خاکستری حاوی کانی سازی ارتباط نزدیکی با ماسه سنگ های قرمز فاقد کانی سازی و در مواردی شیل های منطقه دارد و شباهتی با سنگ های ولکانیکی نشان نمی دهد. در مجموع می توان گفت که الگوی پراکندگی REE ها دیدگاه جدیدی در مورد تفسیر ارتباط محیط رسوبگذاری، کانی سازی و دیاژنز بعدی در اختیار ما قرار می دهد.

Keywords:

آنومالی Eu , اکسیداسیون- احیا , الگوی REE , کانی سازی , ماسه سنگ خاکستری