انیس السادات خلیفه سلطانی - دانشگاه شهید بهشتی
سید احمد علوی - دانشگاه شهید بهشتی
محمد رضا قاسمی - پژوهشکده علوم زمین، سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور

با توجه به لرزه خیزی ایران و اهمیت زمین ساخت فعال، در ارزیابی مخاطرات طبیعی، و مدیریت مناطق پر جمعیت شهری، مطالعات ریخت سنجی جهت تعیین فعالیت زمین ساختی نسبی ضرورت دارد. گستره مورد مطالعه در جنوب باختری شهرستان لنجان قرار دارد، و از نظر زمین ساختی در پهنه سنندج– سیرجان واقع گردیده است. در این پژوهش حوضه آبریز گستره مورد مطالعه، به سه بخش A، B و C تقسیم شده، و هر بخش نیز، در جایگاه خود به چندین زیر حوضه تفکیک شده، تا شاخص های ریخت سنجی همچون شاخص شیب- طول رودخانه (SL)، شاخص عدم تقارن حوضه رودخانه (Af)، انتگرال فراز سنجی (Hi)، نسبت پهنای بستر دره به ارتفاع آن (Vf) و شاخص پیچ و خم پیشانی کوهستان (Smf) در هر یک از زیرحوضه ها، اندازه گیری شود. سپس هر بخش بر اساس شاخص های ریخت سنجی محاسبه شده، از نظر فعالیت زمین ساختی نسبی، رده بندی می گردد، تا در نهایت رده­بندی فعالیت زمین ساختی نسبی نهایی انجام گیرد. که این رده بندی تحت عنوان S/n بیان می شود، و میانگین تمامی رده بندی های انجام شده، برای هر بخش است. بر این اساس، حوضه B، که در بخش میانی گستره مورد مطالعه قرار دارد، فعالیت زمین ساختی بیشتری نسبت به حوضه های A و C دارد. و این در حالی است که، مطالعات ساختاری انجام شده، در گستره مورد مطالعه نیز تراکم بالای ساختارها را در بخش B نشان می دهد. به عبارت دیگر، حوضه  B بیش از دو حوضه مجاور خود، تحت تاثیر فعالیت های زمین ساختی می باشد، که این فعالیت­های زمین ساختی، ناشی از سامانه ترافشارشی راستبر حاکم بر گستره مورد مطالعه است.

پهنه ترافشارشی راستبر, شاخص های ریخت سنجی, فعالیت زمین ساختی نسبی, لنجان- اصفهان