نوسان سطح آب وکارایی حریم دریای خزر (خط ساحلی محدوده شهرستان بابلسر)

نوسانات سطح آب دریای خزر عامل اساسی مخاطرات ژئومورفولوژیک در منطقه ی ساحلی محسوب می شود. پیشروی ساخت و سازهای انسانی به طرف حریم دریا درطول ۵۰ سال اخیر، تغییرات شگرفی درمنطقه ی ساحلی ایجاد نمود. تاکنون مطالعات گسترده ای بر روی تغییرات سطح آب دریای خزر و تعیین حریم دریا صورت گرفته است. در این پژوهش، هدف کارایی حریم دریای خزر و مخاطرات ژئومورفولوژیک ناشی از نوسانات سطح تراز آب دریای خزر در محدوده شهرستان بابلسر می باشد. تکنیک اصلی کار، مقایسه زمانی و مکانی تغییرات خط ساحلی سال های ۱۳۴۵ تا ۱۳۹۲و تعیین حریم دریای خزر است. ابزارهای اصلی تحقیق را عکس های هوایی سال ۱۳۴۵، تصاویر ماهواره ا ی سال های ۱۹۷۷، ۱۹۸۸، ۲۰۰۶، نرم افزارENVI ، و نقشه  توپوگرافی   منطقه تشکیل می دهد. علاوه بر این، کنترل این تغییرات از طریق کارمیدانی تفصیلی و ثبت موقعیت پدیده های به جای مانده از خط ساحلی گذشته و دامنه تغییرات با دستگاه GPS و ثبت میدانی شواهد از طریق عکس های میدانی و تطبیق آنها با نقشه ها و تصاویر زمین مرجع شده در نرم افزار Arc GIS به همراه ترسیم برش های عرضی در محدوده مورد مطالعه می باشد. نوسان سطح آب دریای خزر درطول ۱۷۶ سال گذشته (دوره ثبت ابزاری) ۷۵/۳ متر و بالا آمدگی شدید بین سالهای ۱۳۵۶ تا ۱۳۷۴ درحدود ۵۳/۲ متر بوده است، که حدود ۳۰۲ کیلومترمربع از اراضی ساحلی استان مازندران و حدود ۴۰/۱ کیلومترمربع از سواحل شهرستان بابلسر به زیرآب رفته، که نشان از عدم کارایی حریم ساحلی دریای خزر شده است. تعیین حریم ساحلی کشورهای مختلف جهان بر اساس شرایط اقلیمی و طبیعی از ۵۰ متر تا ۲۰۰۰ متر در نظر گرفته شده است. عرض حریم دریای خزر ۶۰ متر از آخرین نقطه پیشرفتگی آب درسال ۱۳۴۲درنظرگرفته شده است، که نتایج بدست آمده از این پژوهش نشان می دهد که بالا آمدگی سطح آب دریای خزر، سبب شده که خط ساحلی بین ۵۰ تا۱۰۰ متر پیشروی کرده و عملا قانون حریم دریای خزر  و اراضی مستحدثه از نظر علمی و فنی کارایی خودش را از دست بدهد.

Keywords:

نوسانات تراز آب , کارایی حریم دریا , مخاطرات ژئومورفولوژیک