زهره یوسف زاده - دانشگاه آزاد، واحد علوم و تحقیقات تهران - گروه جغرافیا
جابر پارسایی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد نور- گروه جغرافیا
راحله افشار - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری

"کیفیت" بعنوان یکی از مفاهیم محوری دانش و حرفه طراحی مبلمان شهری از جنبه نظری و عملی از اهمیت بسیار فراوانی برخوردار می باشد. گذشته از اهمیت نظری، به واسطه کمبود کیفیت که در حال حاضر بیشتر محیط­های شهری کشور ما با آن روبرو است. از نظر عملی موضوع کیفیت به یکی از پرسش­های اساسی تبدیل شده است. بطوریکه بسیاری از شهروندان نگرانی خود را از کمبود کیفیت در عناصر مبلمان شهری ابراز نموده اند. استاندارد سازی یا کیفیت مبلمان شهری در مطلوبیت فضا، پایداری بیشتر مبلمان شهری، افزایش کارآیی این عناصر، ارتقای سطح رضایتمندی و ایجاد محیط آرام و جذاب برای شهروندان، نقش مهمی خواهد داشت. محدوده مطالعاتی این پژوهش شامل، خیابان های اصلی منتهی به میدان تجریش واقع در نواحی ۳ و ۷ از منطقه یک شهر تهران می باشد. روش تحقیق یکار گرفته شده، تلفیقی از مطالعات اسنادی و روش پیمایشی ( میدانی ) و توزیع پرسشنامه در میان کاربران مبلمان ها است. که پس از جمع آوری اطلاعات بدست آمده از پرسشنامه (۳۸۰ مورد) و طبقه بندی آن اقدام به تحلیل آماری (توصیفی و استنباطی) در محیط نرم افزار (spss) نموده و به بررسی میزان کیفیت موجود عناصر مبلمان شهری محدوده مطالعاتی در منطقه یک پرداخته شده است. بر اساس مطالعات انجام شده، در برنامه ریزی این عناصر شهری در سطح منطقه نقاط قوت چندانی به چشم نمی خورد بطور مثال فقدان یا عدم وجود کیفیت در آبخوری، سرویس بهداشتی، نیمکت، سرپناه ایستگاه اتوبوس و غیره از جمله موارد ذکر شده توسط شهروندان منطقه می باشند. از بخش های دیگر این پژوهش بررسی میزان تاثیرگذاری فرهنگ، عرف جامعه و مذهب بر شهروندان منطقه ( بویژه بانوان) جهت عدم استفاده آنان از نیمی از مبلمان های شهری در فضاها ی رو باز شهری است. نتایج به دست آمده از مطالعات میدانی در قالب توزیع پرسشنامه نشان می دهد، رضایتمندی شهروندان منطقه از کیفیت مجموعه عناصر مبلمان شهری در محدوده مورد نظر در سطح پایینی قرار داشته و شهروندان از کیفیت مبلمان موجود ناراضی می باشند. و نیز همچنین جامعه آماری اذعان داشتند فرهنگ، عرف جامعه و مذهب در حد زیادی از عوامل مهم و موثر در استفاده یا عدم استفاده شهروندان ( بویژه بانوان) از انواع عناصر مبلمان شهری تفریحی در فضاهای باز شهری و مکان های عمومی می باشند. لذا به هنگام طراحی مبلمان شهری باید عوامل مذکور مورد توجه قرار گیرند.

تجریش تهران, رضایتمندی, شهروندان, کیفیت, مبلمان شهری