ارزیابی آسیب پذیری سواحل نسبت به بالا آمدن تراز آب دریا، استان مازندران

در ۵۰ سال گذشته بالا آمدن سطح آب دریای خزر و پایین رفتن تدریجی و مجدد آن که بخشی از رفتار طبیعی­اش است، ساختمان­ها، زمین­های زراعی و بخش­های مسکونی و تجاری زیادی را تخریب کرده و یا در معرض تهدید قرار داده است. حریم قانونی فعلی دریای خزر مطابق تعریف ارائه شده در قانون اراضی مستحدثه و ساحلی ۶۰ متر از آخرین نقطه پیشرفتگی آب در سال ۱۳۴۲ بیان شده است. با توجه به حداکثر تراز آب دریای خزر در سال یاد شده که برابر ۶۶/۲۷- متر می­باشد، ۸۷/۸۸ درصد از طول خط کرانه استان مازندران در محدوده حریم قانونی به زیر آب رفته است. در این پژوهش برای دست­یابی به شاخص آسیب­پذیری منطقه ساحلی استان مازندران در برابر نوسانات تراز آب دریا، پنج متغیر در قالب دو زیر شاخص طبیعی و انسان منشاء بکار گرفته شد. متغیرهای مورد نظر با توجه به هدف مطالعه شامل تغییرات ارتفاع زمین، شیب، ناهمواری­های ساحلی کاربری اراضی و دوری و نزدیکی از جاده است. تعیین حریم­های حائل اولیه و ثانویه در استان مازندران نشان داد که در محدوده خط ساحل سال ۱۳۸۹ تا تراز ۷/۲۴- متر (حریم حائل اولیه)، بیش­ترین کاربری اراضی به ساختارهای طبیعی، زراعی و باغی اختصاص دارد؛ ساختارهای طبیعی با ۸۰۴۵ هکتار بیش­ترین مساحت را دارند که معادل ۷/۳۵ درصد از مجموع اراضی واقع شده در محدوده حائل اولیه را شامل می­شوند. در محدوده حریم عمودی ثانویه استان مازندران (تراز ارتفاعی ۷/۲۴- تا ۵/۲۳- متر)، کاربری­های زراعی با ۹۶۴۴ هکتار غالب می­شوند و بیش­ترین مساحت را در میان اراضی واقع شده در این محدوده دارند.

Keywords:

آسیب پذیری سواحل , استان مازندران , شاخص CVI , تعیین حریم , نوسانات تراز آب