ناصر شفیعی ثابت - استادیار گروه جغرافیای انسانی، دانشگاه شهید بهشتی
سمیه یوسفی - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه شهید بهشتی

زنان روستایی از پتانسیل های زیادی برای مشارکت در فعالیت های اجتماعی اقتصادی برخوردار هستند. براساس دیدگاه صاحب نظران در ادبیات توسعه، بی توجهی به ارتقای ظرفیت مندی و توانمندسازی آن ها، چالش های فراوانی در فراگرد توسعه سکونتگاه های روستایی ایجاد می کند. مطالعه حاضر بر آن است عوامل موثر بر ارتقای ظرفیت مندی و توانمندسازی زنان و نقش آن­ها در فرآیند توسعه سکونتگاه های روستایی را مشخص سازد. روش پژوهش توصیفی تحلیلی بر روی ۳۹۱ خانوار نمونه تصادفی در ۲۴ سکونتگاه روستایی در ناحیه طارم است. بر اساس یافته های تحقیق، اجرای دوره های آموزشی برای زنان روستایی در زمینه فعالیت های کشاورزی و غیرکشاورزی در ارتقای میزان آگاهی، توسعه ظرفیتی و توانمندی فردی و خانواری آنان اثرگذار بوده است. همچنین، ارتقای توانمندی فردی و خانواری زنان روستایی در مشارکت آن ها در فعالیت های کشاورزی و غیرکشاورزی موثر بوده است. علاوه بر این، افزایش توانمندی فردی و خانواری زنان روستایی در میزان دسترسی به وام بانکی و ابزارآلات کشاورزی و فنآوری غیرکشاورزی و در نتیجه ارتقای شاخص­های توسعه سکونتگاه های روستایی نیز اثرگذاری مثبت داشته است. با این وجود، توجه بیش از پیش به آموزش­های فنی و حرفه ای زنان و ارایه مدارک رسمی برای ارتقای توانمندی زنان روستایی پیشنهاد می شود.

توانمندسازی زنان, توسعه سکونتگاه ها, گیلوان و آب بر, شهرستان طارم