عبدالرضا رحمانی فضلی - دانشگاه شهیدبهشتی
ژیلا سجادی - دانشگاه شهید بهشتی
حبیبه یوسفی دستجرد - دانشگاه شهید بهشتی

در پی رواج مبادلات تجاری-پولی زودبازده در دهه­های اخیر و پیوند هر چه بیشتر روستا با اقتصاد پولی و مراکز بازار، جنبشی در تولید محصولات کشاورزی به وجود آمده، که آن را بیشتر به سمت تولید محصولات تجاری سوق داده است. در این میان اغلب روستاهای کوهستانی، به تبع شرایط محیطی خود، به­ویژه، توپوگرافی و محدودیت منابع آب و خاک، نتوانسته­اند خود را با این تغییرات ساختاری همساز کنند و دچار دگرگونی کارکردی شدند. پژوهش حاضر با استفاده از روش تحلیلی-توصیفی؛ ضمن شناخت ویژگی­های نظام کشاورزی در دهستان چالدران جنوبی، به بررسی تغییرات ساختار اقتصادی آن، در سه دهه اخیر پرداخته است. نتایج این بررسی روشن می سازد؛ فعالیت سنتی زراعی محدود در این منطقه، که قدرت رقابت در بازار ندارد و پاسخگوی نیاز معیشتی و درآمدی جمعیت رو به رشدروستایی نیست، موجب روی­آوری آنها به سمت مشاغل حاشیه­ای زودبازده و درآمدزایی چون کارگری در شهر شده است. هرچند این امر منجر به بهبود نسبی و موقت وضعیت اقتصادی و کالبدی در آنها گشته است، اما اینکه این گونه تغییرات می­تواند در درازمدت قرین موفقیت شده و از نظر اقتصادی موجب پایداری این گونه آبادی­ها باشند، قابل تامل است.

تحولات ساختاری, چالدران جنوبی, درآمدهای شهری, زراعت پاره وقت, کشاورزی معیشتی, کشاورزی تجاری