ماگماتیسم ائوسن نوار ارومیه دختر در شمال ساوه: تنوع مجموعه های ولکانیک در یک محیط کششی

مجموعه ولکانیکی شمال ساوه بخشی از ولکانیسم نوار ماگمایی ارومیه­دختر است. در این تحقیق بخشی از ولکانیک­های شمال ساوه که عمدتا سن ائوسن پسین دارند مورد بحث قرار گرفته­اند. این سنگ­ها شامل طیفی از آندزیت- بازالت، تراکیت- آندزیت و داسیت بوده و غالبا ماهیت کالکوآلکالن و معدودی ماهیت آلکالن دارند. در نمودارهای عناصر نادر خاکی، نمونه ها بطور­کلی با غنی شدگی عناصر نادر خاکی سبک و نسبت­های (La/Yb)N بین ۹۳/۲ تا ۲۷/۱۰، (Sm/Yb)N بین ۵۸/۱ تا ۱۶/۲ و (La/Sm)Nبین ۷۹/۱ تا ۷۵/۴ مشخص می شوند. بر اساس نمودارهای هارکر و نیز مدل سازی ژئوشیمیایی انجام شده، فرایند تفریق ماگمایی جوابگوی تمامی تنوعات سنگی در منطقه نبوده و بیانگر وجود مجموعه های ماگماتیک با ژنز متمایز از همدیگر است. اگرچه برخی مجموعه های سنگی نیز ممکن است از طریق فرایند تبلور تفریقی از مجموعه های مافیک تر حاصل شده باشند. با استفاده از مدل سازی ژئوشیمیایی انجام شده بر­اساس تمرکز عناصر ناسازگار و با احتساب درصدهای متفاوت تفریق بلوری بین ۲۰ تا ۶۰% و فازهای تفریق شونده­ای که غالبا از جنس کانی­های پلاژیوکلاز و کلینوپیروکسن هستند ملاحظه می­شود که برخی از نمونه­ها می­توانند از طریق تبلور تفریقی با هم ارتباط ژنتیک داشته باشند. بعلاوه، اختصاصات شیمیایی همچون غنی شدگی از عناصر لیتوفیل سبک (LILE) و تهی شدگی از عناصر دارای قدرت میدان بالا (HFSE) مانند Nb، Ta و Ti در نمودارهای چند عنصری نرمالیزشده در کنار شواهد چینه شناختی و تکتونیکی حاکی­ است که سنگ های مورد مطالعه در یک قوس قاره ای بالای لیتوسفر فرورانده نئوتتیس و تحت­تاثیر تکتونیسم کششی تشکیل شده اند.

Keywords:

سنگ های ولکانیک , کالکو آلکالن , ائوسن , ارومیه دختر