یلدا فتاحی - دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
علی اکبر نظری سامانی - دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
حمیدرضا عباسی - دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
حسن احمدی - دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران

پژوهش حاضر به بررسی نقش جهات باد بر مورفولوژی تپه­های ماسه­ای ریگ­جن پرداخته است. برای دستیابی به این هدف آمار باد ایستگاه­های سینوپتیک اطراف ریگ بررسی شد و جهت باد غالب و جهت انتقال ماسه تعیین شد. سپس به کمک بررسی عکس­های هوایی، تصاویر ماهواره­ای گوگل ارث و بازدید میدانی ضمن تعیین دقیق مرز جغرافیایی ریگ، انواع تپه­های ماسه­ای موجود در ارگ شناسایی و نقشه مورفولوژی ارگ تهیه شد. نتایج نشان داد که جهت باد­های فرساینده موثر در شکل­گیری تپه­های ماسه­ای و جهت انتقال ماسه در سرتاسر منطقه یکسان نبوده و بنابر این ریگ­جن را می­توان از نظر مورفولوژی تپه­ها به دو بخش کاملا مجزا تقسیم نمود. رشته­های طولی بلند در نیمه شمالی ارگ، که با جهات باد شمال­شرقی جنوب­غربی این نیمه منطبق است و تپه­های شبکه­ای و هرم­های ماسه­ای قسمت جنوبی ارگ که علاوه بر جهات باد­های چندگانه شمال غرب، شمال شرق، غرب و شرق، عوامل توپوگرافی نیز بر روی مورفولوژی این دسته از تپه­ها موثر است.

تپه های ماسه ای, ریگ جن, گلباد, گلماسه, مورفولوژی