پایش ویژگی خشک سالی های هواشناسی-آب شناسی در منطقه هشتگرد و بررسی نقش خشک سالی هواشناسی بر تراز آب زیرزمینی

خشک سالی، پدیده مخرب طبیعی است که طی سال های اخیر به دلیل کاهش نزولات جوی، در اکثر مناطق ایران رخ داده است. منطقه هشتگرد، به سبب نرخ روزافزون رشد جمعیت و صنایع، با کمبود منابع آب مواجه است که می‎تواند به سبب کاهش تغذیه و یا افزایش برداشت ها باشد. در این تحقیق، با استفاده از شاخص خشک سالی استاندارد شده سطح آب زیرزمینی (SGLI) و شاخص اکتشاف خشک سالی (RDI)، وضعیت خشک سالی ها در دشت هشتگرد تحلیل گردید. سپس به منظور بررسی تاثیر خشک سالی هیدرولوژیکی بر منابع آب زیرزمینی، رابطه تراز ایستابی با شاخص RDI (در ایستگاه سینوپتیک قزوین) تحلیل شد. نتایج نشان داد که برای اکثر چاه های مورد مطالعه، همبستگی بین دو عامل فوق (در سطح احتمال ۹۵ درصد) بسیار بالا نیست و عوامل دیگری بر میزان تراز ایستابی تاثیرگذار هستند. رابطه وایازی خطی مابین تراز متوسط سطح ایستایی و RDI بیانگر آن است که درصدی از واریانس تراز متوسط سطح ایستابی (۴۷ درصد)، تحت­تاثیر خشک سالی می باشد. بخش بزرگ تری از این واریانس (۵۳ درصد) متاثر از سایر عوامل (به ویژه بهره برداری بی رویه از منابع آب زیرزمینی) بوده که نمونه آن در چاه نمک آلان مشاهده شد. بنابراین نتیجه شد که پایین بودن مقدار همبستگی بین شاخص های نامبرده در برخی از چاه ها، می تواند موید این موضوع باشد که وضعیت خشک سالی منابع زیرزمینی در این محدوده از دشت، فقط متاثر از خشک سالی هواشناسی نیست و می توان اثرات این عوامل را نیز مورد بررسی قرار داد. مهم ترین این عوامل برداشت ها از منابع آب زیرزمینی و ساختار زمین شناسی مسیر تغذیه تا محل قرارگیری چاه مورد مطالعه می باشد. 

Keywords:

دشت هشتگرد , شاخص خشک سالی آب زیرزمینی , شاخص خشک سالی هواشناسی , ضریب همبستگی پیرسون , مشخصه های خشک سالی