ارزیابی مدل های مختلف داده کاوی برای پیش بینی نقشه حساسیت فرسایش آبکندی در حوزه آبخیز رباط ترک استان مرکزی

فرسایش آبکندی یکی از اشکال فرسایشی است که موجب هدر رفت مقدار زیادی خاک می­گردد. بنابرین از این فرسایش می­توان به ­عنوان یکی از علل اصلی تخریب زمین و محیط زیست نام برد. این تحقیق با هدف پهنه­بندی حساسیت فرسایش آبکندی با استفاده از مدل­های داده­کاوی، مدل خطی تعمیم یافته (GLM) و شبکه عصبی مصنوعی (ANN) در حوزه آبخیز رباط ترک انجام شد. مناطق دارای فرسایش آبکندی طی بازدیدهای میدانی شناسایی و تعداد ۲۴۲ نقطه فرسایشی انتخاب گردید. ۱۲ متغیر محیطی موثر در فرسایش آبکندی، نقشه رقومی ارتفاع، درجه شیب، جهت شیب، شکل شیب، شاخص همگرایی، فاصله از رودخانه، تراکم زهکشی، فاصله از جاده، سنگ­شناسی، کاربری اراضی، شاخص اختلاف پوشش گیاهی نرمال شده (NDVI) و نقشه هم باران به منظور مدل­سازی حساسیت فرسایش آبکندی مورد استفاده قرار گرفتند. به منظور ارزیابی و اعتبارسنجی مدل­های مورد استفاده از معیارهای ROC، TSS و Kappa استفاده شد. نتایج حاصل از ارزیابی مدل نشان داد که مدل­ GLM با مقدار ROC، Kappa و TSS به ترتیب ۸۹/۰، ۷/۰ و ۷/۰ و مدل ANN با ROC، Kappa و TSS به ترتیب ۸۸/۰، ۷/۰ و ۷/۰ کارایی خیلی خوبی در مدل­سازی مناطق حساس به فرسایش آبکندی دارند. همچنین بررسی کلی مدل­های مورد استفاده براساس شاخص­های ذکر شده نشان داد که مدل GLM دارای کارایی مناسب­تری نسبت به مدل ANN در منطقه مورد مطالعه دارد. نتایج حاصل از پهنه­بندی حساسیت فرسایش آبکندی در منطقه مورد مطالعه نشان داد که مناطق مرکزی حوزه دارای حساسیت خیلی زیاد و زیاد نسبت به فرسایش آبکندی می­باشد.

Keywords:

فرسایش آبکندی , مدل های داده کاوی , منحنی ROC , حوضه آبخیز رباط ترک