فرزانه گشتاسب - پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

آذرکیوان، موسس مکتب آذرکیوان و از اهالی فارس است؛ او در میانسالی به هند و به شهر پتنه مهاجرت کرد و تاپایان عمر در آنجا ماند. از آذرکیوان و شاگردان او تعدادی کتاب به دست ما رسیده است که ما را با اعتقادات ایشان آشنا می کند؛ اما در همین کتاب ها به ویژه در دبستان مذاهب و شارستان چهارچمن، از متون دیگری نام برده می شود که همگی دربردارنده عقاید و باورهای آذریان است و احتمالا تعدادی از آنها مفقود شده اند. در این مقاله فهرستی از کتاب های گمشده مکتب آذرکیوان و مضمون آنها ارائه می شود. معرفی این کتب و مطالبی که در آنها آمده است، جز آن که به شناخت باورهای آذریان کمک می رساند، این فایده را نیز دارد که شاید بتوان نسخه ای از آنها را در یکی از کتابخانه های هند یا ایران و یا در میان برگه های دستنویس های دیگر شناسایی کرد. 

آذرکیوان, دبستان مذاهب, شارستان چهارچمن