دیدگاه لایب نیتس درباره اختیار انسان و نقد آن از نظر علامه طباطبایی

Publish Year: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 248

This Paper With 26 Page And PDF Format Ready To Download

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

شناسه ملی سند علمی:

JR_SCJA-19-3_003

تاریخ نمایه سازی: 22 شهریور 1400

Abstract:

مسئله اختیار از مسائل مهم و دیرین کلامی- فلسفی است که غالب ادیان به آن پرداخته اند و فیلسوفان دین نیز با نگاهی نو این موضوع را مورد مداقه و بررسی قرار می دهند. این نوشتار به بیان، بررسی و نقد دیدگاه لایب نیتس می پردازد و در صدد پاسخ گویی به این پرسش است که ایا در نظام فلسفی لایب نیتس می توان انسان را مختار دانست یا نوعی ضرورت انگاری اسپینوزایی بر آن حاکم است ؟ لایب نیتس برای اینکه اختیار در انسان را نفی نکند ضرورت را دو قسم می داند: ضرورت مابعدالطبیعی(هندسی) و ضرورت مشروط (اخلاقی). او می گوید خداوند واجد صفت خیر است و در آفرینش موجودات اصل کمال را مراعات می کند و لازمه این مراعات این است که قدرت انتخاب در کار باشد؛ پس مخلوقات فقط از ضرورت مشروط برخوردارند و ضرورت ذاتی در کار آنها نیست و همین ضرورت مشروط مثبت اختیار آنهاست. علامه طباطبایی هم اختیار را امری فطری دانسته و بیان داشته است که قاعده ضرورت سابق الشی ما لم یجب لم یوجد هیچ منافاتی با اختیار انسان ندارد.

Authors

سید حسن بطحایی

عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور تهران

لیلی خیدانی

دانشجوی دکتری مدرسی معارف دانشگاه پیام نور قم

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
  • اسکروتن، راجر، تاریخ مختصر فلسفه جدید، ترجمه اسماعیل سعادتی خمسه، ...
  • جعفری، محمد تقی، جبر و اختیار، تهران، موسسه تدوین و ...
  • سبحانی تبریزی، جعفر، جبر و اختیار، تنظیم و نگارش از ...
  • صانعی دره بیدی، منوچهر، فلسفه لایب نیتس،تهران، ققنوس، ۱۳۷۵ ...
  • صدرالمتالهین شیرازی، محمد بن ابراهیم، اسفار اربعه، قم، مکتبه مصطفوی،۱۴۰۴ق ...
  • طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر قران، قم، جامعه مدرسین، ۱۴۱۴ق ...
  • ______، اصول فلسفه در روش رئالیسم، تهران، صدرا، ۱۳۹۱ ...
  • ______، نهایه الحکمه، قم، جامعه مدرسین، ۱۳۶۲ ...
  • فروغی، محمدعلی، سیر حکمت در اروپا، تهران، زوار، ۱۳۹۶ ...
  • کاپلستون، فردریک، تاریخ فلسفه، ج۴ ، ترجمه غلامرضا اعوانی، تهران، ...
  • Jolley, Nicolas , The Combridge Companion Toleibniz , Cambridge University ...
  • Leibniz, GW, Discourse on Metaphysics and Related Writings, Edit & ...
  • Leibniz G. W, New Essay on Human Understand, Abridged Edition ...
  • Leibniz, Philosophical Papers and Letters Translated and Edited by Loemker, ...
  • Woolhouse. R. S., G. W. Leibniz Critical Assessments, Routledge. London, ...
  • نمایش کامل مراجع