محمد نوفرستی - دانشیار گروه اقتصاد، دانشکده اقتصاد و علوم سیاسی، دانشگاه شهید بهشتی تهران
رعنا عباسقلی نژاد اسبقی - کارشناس ارشد اقتصاد دانشکده اقتصاد و علوم سیاسی دانشگاه شهید بهشتی

یکی از مشکلاتی که سیستم بانکی ایران به خصوص در دهه های ۱۳۹۰-۱۳۸۰با آن مواجه بوده است، اصطکاک های مالی است که در افزایش مطالبات غیرجاری، بدهی انباشته دولت به بانک ها و انباشت دارایی های ثابت بانک ها نمود پیدا می کند. وجود این اصطکاک های مالی از یک سو منجر به کاهش کارایی بازار اعتبارات،کاهش قدرت تسهیلات دهی بانک ها و در نتیجه مواجهه بنگاه ها با تنگنا های اعتباری می شود و از سوی دیگر این اصطکاک ها سبب می شود تا اثر سیاست پولی انبساطی بر قدرت اعتباردهی بانک ها کاهش یابد. در این مقاله به کمک تدوین یک الگوی اقتصادسنجی کلان ساختاری در دوره زمانی ۱۳۴۶ تا ۱۳۹۴، میزان اثرگذاری ابزارهای سیاست پولی انبساطی در دو حالت وجود و عدم وجود اصطکاک های مالی بر قدرت اعتباردهی سیستم بانکی ایران مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج بدست آمده نشان می دهد که اثر گذاری ابزار های سیاست پولی انبساطی بر قدرت اعتبار دهی سیستم بانکی در حالت عدم وجود اصطکاک های مالی در مقایسه با زمانی که اصطکاک های مالی وجود دارند، به طور متوسط نزدیک به ۶۰ درصد بیشتر است. بنابراین می توان گفت که در شرایط وجود اصطکاک های مالی، اثر گذاری ابزارهای سیاست پولی انبساطی بر افزایش قدرت اعتباردهی سیستم بانکی حدود ۶۰ درصد کاهش می یابد.

اصطکاک های مالی, ابزار های سیاست پولی, قدرت اعتباردهی سیستم بانکی, الگوی اقتصادسنجی کلان ساختاری