فرهاد دژپسند - دانشیار گروه اقتصاد دانشکده اقتصاد و علوم سیاسی دانشگاه شهید بهشتی
علیرضا خزائی - دانشجوی دکتری اقتصاد دانشکده اقتصاد و علوم سیاسی دانشگاه شهید بهشتی

حدود یک چهارم انرژی کشور سالانه در بخش حمل­و­نقل مصرف می­شود. بنزین و نفت­گاز از مهمترین انرژی­های مصرفی در این بخش هستند. در این مطالعه مهم ترین عوامل اثرگذار بر منابع اصلی تامین انرژی بخش حمل و نقل کشور، بنزین و نفت­گاز، در سطح استان ها، طی سال های ۱۳۹۳- ۱۳۸۵ با استفاده از روش گشتاورهای تعمیم یافته ارزیابی می­شوند. متغیرهای مورد ارزیابی، درآمد سرانه، قیمت نفت­گاز و بنزین، تغییرات سرانه انباره خودروهای سواری و دیزلی و ناوگان اتوبوسرانی شهری استانی است. نتایج نشان می­دهد که کشش قیمتی کوتاه­مدت بنزین ۱۴/۰ و کشش قیمتی کوتاه­مدت نفت­گاز ۱۳/۰ است، در حالی­که کشش درآمدی بدست آمده برای بنزین و نفت­گاز در هر دو الگوی اصلی برابر با ۳/۰ است. افزایش سرانه انباره خودروهای بنزینی بر مصرف سرانه بنزین و نفت­گاز اثر مثبت داشته است، در صورتی­که افزایش سرانه انباره خودروهای دیزلی بر سرانه مصرف بنزین و نفت­گاز، اثر منفی دارد. همچنین نتایج حاکی از آن است که ناوگان اتوبوسرانی شهری تاثیر بسزایی بر سرانه مصرف سوخت نداشته است. بهره­وری پایین تصمیمات اتخاذ شده در حمل­و­نقل عمومی باید در ادامه سیاست­گذاری­های بخش عمومی اصلاح شود.

بنزین, نفت گاز, حمل و نقل, گشتاورهای تعمیم یافته