راضیه علی پور - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه شهید باهنر کرمان، شهر کرمان، جمهوری اسلامی ایران
سید حسام الدین معین زاده - دانشگاه شهید باهنر کرمان
حمید احمدی پور - دانشگاه شهید باهنر کرمان

مجموعه الترامافیک آبگرم در جنوب استان کرمان، بخشی از کمربند آمیزه رنگین اسفندقه - حاجی آباد است و در لبه شمالی تراست زاگرس جای گرفته است. این مجموعه دربردارندههارزبورژیت، لرزولیت، دونیت و کرومیتیت است. هارزبورژیت ها بیشترین حجم سنگ ها را دربر گرفته اند. دونیت های با کرومیتیت های عدسی شکل، به صورت لایه های نامنظم و یا لکه ای در میان آنها جای دارند. شواهدی مانند تبلور دوباره مرز دانه، مرزهای منحنی شکل، وجود تیغه های جدایشی کلینوپیروکسن در ارتوپیروکسن های هارزبورژیتی و لرزولیتی نشان می دهند پریدوتیت های این مجموعه، نخست دچار دگرریختی های دمای بالای گوشته بالایی شده اند و سپس در پوسته جایگزین شده اند. شواهد سنگ نگاری و شیمیایی نشانه وجود دو گروه کروم اسپینل در مجموعه آبگرم هستند. گروهی، کروم اسپینل های پراکنده در پریدوتیت ها و گروه دیگر، کروم اسپینل های دونیت ها و کرومیتیت ها هستند. بررسی شیمی بلورهای کروم اسپینل در سنگ های منطقه نشان می دهد در این کانی ها، بیشترین مقدار Cr# به کرومیت های دونیت ها و کرومیتیت ها (۸۷/۶۰- ۳۸/۶۳) و کمترین مقدار آن نیز به انواع در لرزولیت ها (۱۱- ۵۰/۱۳) تعلق دارد. ترکیب شیمیایی کروم اسپینل های هارزبورژیت ها و لرزولیت های مجموعه آبگرم، به انواع در پریدوتیت های آلپی با نزدیک به ۵-۱۵ درصد ذوب بخشی، شباهت دارند و شاید در یک محیط گوشته ای زیرپهنه پشت کمان پدید آمده اند؛ اما دونیت ها و کرومیتیت های مجموعه چه بسا در همان محیط، در پی واکنش مذاب های بازالتی پهنه پشت کمان با پریدوتیت ها پدید آمده اند.

کروم اسپینل, کرومیتیت, افیولیت, اسفندقه - حاجی آباد, مجموعه الترامافیک آبگرم, کرمان