حسین وفائی - کارشناسی ارشد، مدیریت آموزشی و کارشناس روابط عمومی و بین الملل دانشگاه تربیت معلم سبزوار

اصل تعاون به منزله یک شیوه اقتصادی و ا جتماعی، بر مبنای نظریه خاصی بنا نشده است. بلکه مبانی آن مجموعه مفاهیمی است مانند : همیاری، عدم استثمار، توزیع عادلانه ثروت و درآمد، کمک متقابل و غیره. برخی کوشیده اند این مفاهیم و ارزش ها را به صورت اصولی در فعالیت های اقتصادی به کار گیرند، از جمله آن ها می توان پیشگامان راچدیل را نام برد. اطلاعات قابل دسترسی در مورد ویژگی ها اشتغال زنان در ایران پیش از همه هشدار می دهد که تغییرات اساسی در دیدگاه های موجود نسبت به اشتغال و تعریف از اشتغال لازم است تا حداثل زمان نیز در زمره جمعیت فعال اقتصادی شمارش شوند. این ت غییرات جز با ملاحظه برنامه های توسعه و سایست گذاری در سطح کلان میسر نخواهد شد. بنابراین برنامه ریزی، بیشترین نقش را در این بعد خواهد داشت. وقتی بحث از اشتغال زنان به میان می آید، تعداد زنان کارمند به ذهن متبادر می شود، در حالی که بالاترین میزان اشتغال به زنان روستایی و خوداشتغال شهری اختصاص دارد. در چرخه تعاون و در سطح کلان، توسعه سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور یکی از نیازها و الزامات جدی است. عدم مشارکت زنان در فعالیت های اقتصادی می تواند مشکلی بر سر راه توسعه کشور تلقی گردد. صاحب نظران به این نتیجه رسیده اند که تشکیل شرکت های تعاونی برای فعالیت بانوان در امور تولیدی فراهم است. ضرورت اشتغال زنان را باید با افزایش و گسترش فرصت های اشتغال تعاونی که بار فرهنگی- ارزشی آن قابل کنترل است، پاسخ مثبت داد. از آنجا که زنان دارای طبع لطیف و مادرانه ای هستند، بنابر اهمیت روحی و روانی خود به برخی مشاغل گرایش می یابند و از بعضی شغل ها اجتناب می ورزند، بنابراین زنان در فرایند اشتغال در تعاونی ها باید شغلی را انتخاب نمایند که برای آن از هر حیث آمادگی داشته باشند. توجه به مشارکت زنان به عنوان جزء اصلی هر سیاست در توسعه، به طور کلی اجتناب ناپذیری ما را به طرف اصل تعاون و اشتغال زایی می کشاند. در تشکیل تعاونی ها و ادامه راه با مشارکت زنان باید مطمئن شد که این تعاونی ها با هدفی کاملا روشن، به دلیل اشتراک منافع و نیازهای اعضا تشکیل شده اند. در این تحقیق ضمن بررسی چیستی تعاون، به اشتغال زنان از روش توصیفی از نوع پیمایشی و همچنین مطالعات اسنادی با الهام از نظریات و اصول پیشگامان منصف راچدیل و دیدگاه نظری موجود در مورد زنان و دیدگاه تضاد و تحول در تقابل با دیدگاه عملگریان، در مقایسه با عقاید سایر نظریه پردازان استفاده شده است که با استناد به اصل تساوی حقوق مردان و زنان عضو تعاونی به تشریح موضوع پرداخته شده است. در دیدگاه تضاد و تحول گرا، برعکس دیدگاه عملگرا، جامعه وحدت یا کلیتی مشتمل بر اجزایی متعارض دارد و در اینجا تعاون یک اصل روبنایی است که مروج ایدئولوژی و حافظ منافع طبقه حاکم است. بانیان شرکت راچدیل نیز بر این اساس معتقد بودند که باید ضمن داشتن اعتماد به نفس و خودباوری به خودیاری رو آورد تا در سایه آن بتوان به سرمایه دست یافت و با تشکیل سرمایه شرایط اجتماعی و خانوادگی اعضای خود را بهبود بخشید. نویسنده پس از بحث و تحلیل موضوع، به نتایج ارزنده ای در این خصوص دست می یابد.

زنان، اشتغال، تعاون