بررسی فراوانی جمعیت اسپور قارچ های میکوریزی همزیست و عناصر موجود در خاک ریزوسفر ریشه تاغ عامل ممانعت از هجوم رسوبات بادی به شهر سبزوار

تاغ گیاهی از خانواده اسفناجیان (Chenopodiaceae) است که در مناطق خشک و بیابانی رویش دارد. به دلیل اهمیت این گونه در برنامه های کویر زدایی و تاثیر آن در شرایط اقتصادی- اجتماعی مناطق کویری، بررسی جنبه های مختلف فیزیولوژیک این گونه اهمیت فراوانی دارد. در این مطالعه وجود همزیستی میکوریزی در ریشه گیاهان ۵ منطقه از تاغزارهای دست کاشت سبزوار، فراوانی اسپور قارچ های میکوریزی و رابطه آن ها با برخی از خصوصیات شیمیایی خاک بررسی شده است. نمونه برداری طی سال هیا ۱۳۷۷ و ۱۳۷۸ در دو سال متوالی و در دو فصل بهار و پاییز، از ریشه های تاغ و خاک اطراف آن ها انجام شد. نمونه های ریشه جهت رنگ آمیزی و بررسی وجود اندامک های قارچی در سلول ها مورد استفاده قرار گرفت و از نمونه های خاک جهت جداسازی، تعیین جمعیت و شناسایی قارچ های میکوریزی با استفاده از اسپورهای جدا شده از خاک و بر مبنای کلیدهای مورتون و ترپ و همچنین اطلاعات سایت NVAM (۲۰۰۳) استفاده شد. همچنین خصوصیات فیزیکوشیمیایی خاک نیز اندازه گیری شد. بطور کلی نتایج حاصل بیانگر این موضوع است که تاغزارهای مورد بررسی دارای همزیستی از نوع آرباسکولار هستند. فراوانی و تنوع آسپور قارچ های میکوریزی در تاغزارهای منطقه حارث آباد (دشت زر) بیشتر از مناطق دیگر بوده و در فصل پاییز بیشتر از فصل بهار بود. فراوانی اسپور قارچ های میکوریزی در رویشگاه های تاغ دست کاشت با کاهش کربن آلی، عناصر پتاسیم، سدیم وانیون کلر افزایش می یابد (جدول شماره ۱ و ۲) فراوانی این اسپورها باعث بالا رفتن جذب نیترات و فسفراز خاک ریزوفسفر از خاک ریزوسفر می شود و در نتیجه سبب افزایش حاصلخیزی خاک شده است.

Keywords:

تاغ , قارچ های میکوریز , آرباسکولار , همزیستی , سبزوار