مرضیه موسی زاده - گروه نانوزیست فناوری، دانشکده علوم زیستی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران
فائزه موسی زاده - گروه نانوزیست فناوری، دانشکده علوم زیستی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران

امروزه واکسن ها در انواع متفاوتی ساخته میشوند که از آن بین واکسن های زیرواحدی یکی از ایمن ترین انواع آنها می باشند. در این نوع واکسن ها، قطعه ای از آنتی ژن یا پروتئین های سطحی پاتوژن در یک سیستم نوترکیب بیان شده و اکثرا همراه با ادجوانت به عنوان واکسن به کار میروند. پپتیدهای خودسازمان یافته، به شکل ساختارهای منظم تشکیل شده و خاصیت ادجوانت ذاتی نیز دارند. در مقاله پیش رو، انواع واکسن های موجود و مزایا و معایب هر کدام مرور شده است. همچنین واکسنها بر پایه ی نانوذرات مختلف مانند نانوذرات آلی، پپتیدی، پلیمری، لیپوزومی و ذرات شبه ویروسی نیز معرفی شده و خواص آنها بررسی گردیده است. این نوع طراحی واکسن نه تنها ایمن بوده بلکه به خاطر نمایش تعداد زیادی آنتی ژن بر سطح یک نانوذره پپتیدی واحد، پاسخ های سیستم ایمنی را نیز نسبت به زمانی که آنتی ژن به تنهایی استفاده شود، افزایش می دهد. مزیت دیگر نانوواکسنها امکان هدفمند کردن آنها علیه سلولهای ایمنی و عرضه کننده ی آنتی ژن به منظور افزایش شدت پاسخ ایمنی و پیشگیری از بیماری است.

نانوواکسن، نانوذرات پپتیدی خودسازمان یافته، آنتی ژن، پاسخ ایمنی همورال، پاسخ ایمنی سلولی