بازخوانی مدرنیستی و پسامدرنیستی اسطوره های دگردیسی های اوید در رمان جهان آخر

 یکی از خلاقانه­ترین نمونه­های بازخوانی اسطوره در ادبیات آلمانی­زبان رمان جهان آخر اثر نویسنده اتریشی کریستف رانس­مایر است که در آن اسناد تاریخی درباره زندگی شاعر ملی رم باستان اوید و بن­مایه­های کتاب دگردیسی­های او در قالب پیرنگ مدرنی بازنمایی شده­اند. رانس­مایر روایت­های کهن را با تجربه­های زیستی و تفکر انتقادی جهان معاصر درهم آمیخته و در اسطوره و روایت تاریخی نشانه­های انحطاط همه­جانبه­ای را مشاهده کرده است که به باور وی از ویژگی­های تمدن امروز بشر به­شمار می­رود. مقاله حاضر روش­های بازخوانی اسطوره­های اوید در جهان آخر و درونمایه فلسفی و اجتماعی رمان جهان آخر را در کانون توجه قرار داده و کوشیده است، ویژگی­های مدرنیستی و پسامدرنیستی این اثر را از یکدیگر متمایز کند و به بوته نقد بگذارد. بر اساس یافته­های این پژوهش، هرچند این رمان با نشانه­پردازی­های سیال و بازی بینامتنی با سوژه­های کهن و نیز با استفاده از تکنیک­های روایی متنوعی از جمله جهش میان زمان­ها و مکان­های گوناگون به نوشتار پسامدرنیستی نزدیک شده است، اما درونمایه شماری از روایت­ها که رانه­های ویرانگر آدمی و پسامدهای اجتماعی "عقلانیت ابزاری" در دوران معاصر را به گونه­ای تلویحی نقد کرده­اند، با الگوهای فکری رمان مدرن هم­سویی بیشتری دارد.

Keywords:

اسطوره , بازخوانی , مدرن , پسامدرن , دگردیسی , انحطاط