فرانک هاشمی - استادیار دانشگاه علامه طباطبایی گروه زبان و ادبیات آلمانی

ترجمه آثار ادبی فارسی از سده ۱۶ میلادی در آلمان آغاز شد و بنابر دگرگونی های تاریخی و اجتماعی ترجمه های جدید، تصحیحات و بازسرایی های متعددی از اینگونه آثار انجام پذیرفت. یکی از آثار بنام ادبیات فارسی که در طی سده های متمادی بارها به زبان آلمانی ترجمه شد، مجموعه رباعیات خیام است. مقاله پیش رو به معرفی ترجمه های رباعیات خیام به زبان آلمانی می پردازد، که شامل ترجمه هایی از فارسی به آلمانی و نیز ترجمه هایی دسته دوم، غالبا از انگلیسی به آلمانی می شود. سپس چند نمونه برگزیده از این ترجمه ها بر اساس نظریه "ترجمه صوری- زیبایی شناختی" کولر مورد بررسی قرار می گیرند. همچنین قیاس بینازبانی ترجمه یا همان قیاس یکجانبه، یعنی مقایسه متن زبان اصلی با متن در زبان مقصد بر اساس نظریه رایس مد نظر است، که در آن چند ترجمه از یک متن با هم مقایسه می شوند؛ و نیز قیاس درون زبانی ترجمه یا به بیان دیگر قیاس چندجانبه که مقایسه چند ترجمه آلمانی با یکدیگر است. کلید واژه ها: ترجمه ادبی، زبان آلمانی، رباعیات خیام، قیاس چند جانبه یا درون زبانی، قیاس یکجانبه یا بینازبانی ترجمه

ترجمه ادبی, زبان آلمانی, رباعیات خیام, قیاس چند جانبه یا درون زبانی, قیاس یکجانبه یا بینازبانی ترجمه