سعید رضوانی - دانشگاه شهید بهشتی

توماس مان، نویسنده بزرگ آلمانی، پاره ای مضامین و موضوع­ها را طی دهه­ های متمادی، مکرر در آثار داستانی گوناگون خود طرح کرده است، چندان که می­توان آن­ها را دغدغه­ های اصلی ذهن او دانست. یکی از مهم­ترین آن­ها تضاد هنر و زندگی یا تباین هستی هنرمند و حیات شهروندان عادی جامعه است. گمان نگارنده این است که زندگی شخصی و خاستگاه اجتماعی-طبقاتی توماس مان مهم­ترین انگیزه توجه پایدار وی به این مسئله بوده است. او در خانواده­ای متولد شد که نسل­ در نسل از طریق تجارت امرار معاش کرده بود. این­که وی به رغم آن پیشینه قدم در راه هنر گذاشت و درمقابل سنت خانواده گرفت، یحتمل مهم­ترین عواملی بوده باشد که سبب شدند تا تقابل هنرمند و شهروند عادی در ذهن او شکل بگیرد و ماندگار گردد. در مقاله حاضر جنبه­ های گوناگون مسئله هنر و زندگی در آثار توماس مان، با نگاهی به تریستان بررسی می­شوند. تحلیل این اثر علاوه بر تقابل دو قطب هنر و زندگی در اندیشه توماس مان هم تفوق زندگی بر هنر در نگاه او را آشکار می­کند، هم موید انگیزه برخاسته از پیشینه شخصی و خانوادگی نویسنده در طرح مسئله است، و هم برخی از جنبه های فنی کار او را می­شناساند.

توماس مان, تکرار مضامین – هنر – زندگی, تریستان